Αρχείο Ελληνισμού Αιγύπτου
Το τμήμα Ελληνισμού της Αιγύπτου αποτελεί αυτόνομη ενότητα, πλούσια σε αρχειακό, φωτογραφικό και έντυπο υλικό. Περιλαμβάνει τα αρχεία των σημαντικότερων ελληνικών κοινοτήτων της Αιγύπτου: Αλεξάνδρειας, Μανσούρας, Καΐρου, Πορτ Σάιδ, Σουέζ, Ισμαηλίας και άλλων. Στο ίδιο τμήμα φυλάσσεται ακόμη το αρχείο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Το αρχείο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας είναι το μεγαλύτερο σε όγκο και καλύπτει την περίοδο 1880-1955. Αποτελείται από υπηρεσιακή αλληλογραφία, πρακτικά συνεδριάσεων, διάφορα οικονομικά βιβλία και έγγραφα, εκθέσεις, αναφορές, υπομνήματα, έντυπα και άλλο ποικίλο υλικό που αφορούν τη λειτουργία των διοικητικών υπηρεσιών της Κοινότητας, τις σχέσεις της με τις κυβερνήσεις της Αιγύπτου και της Ελλάδας, καθώς και με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, την πολιτιστική και κοινωνική δράση της (αθλητισμός, προσκοπισμός, κ.ά), τη λειτουργία διαφόρων ιδρυμάτων της κοινότητας όπως των εκπαιδευτηρίων (Αβερώφειο, Φαμηλιάδειος, Σαλβάγειος κ.ά), του Μπενάκειου Ορφανοτροφείου και του Ελληνικού Νοσοκομείου «Θεοχάρη Κότσικα», των γηροκομείων, των εκκλησιών, των κοιμητηρίων κλπ. Παρόμοιο υλικό περιλαμβάνεται και στο αρχείο της ελληνικής κοινότητας Μανσούρας, που είναι το δεύτερο σε όγκο αρχείο, ενώ μικρότερα είναι τα αρχεία των άλλων κοινοτήτων. Το αρχείο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας εμπιστεύτηκε στο Ε.Λ.Ι.Α. ο Μακαριστός Πατριάρχης Αλεξανδρείας Παρθένιος Γ΄, ο οποίος είχε θέσει υπό την αιγίδα του όλο το τμήμα του Ελληνισμού της Αιγύπτου. Το αρχείο καλύπτει την περίοδο από τα τέλη του 17ου αιώνα ως το 1930 και περιλαμβάνει την εισερχόμενη και εξερχόμενη αλληλογραφία του Πατριαρχείου. Σημαντικό είναι και το σχετικό με τον Ελληνισμό της Αιγύπτου φωτογραφικό υλικό και η συλλογή από καρτ-ποστάλ (κυρίως για την Αλεξάνδρεια και το Κάϊρο) που αφορούν: Την κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή (παροικιακές εκδηλώσεις, σύλλογοι, καλλιτεχνική κίνηση, αθλητισμός, προσκοπισμός και γενικότερα κοινωνικές δραστηριότητες των Ελλήνων της Αιγύπτου καθώς και επισκέψεις Ελλήνων πολιτικών και πολιτειακών παραγόντων στην Αίγυπτο). Την Αλεξάνδρεια και το Κάϊρο (τοπία, κτίρια, αξιοθέατα) Προσωπικότητες (επιχειρηματίες και ευεργέτες, λόγιοι και λογοτέχνες, πατριάρχες και αρχιερείς, επιστήμονες και καλλιτέχνες) Εκπαιδευτήρια (Τοσιτσαία Σχολή, Αβερόφειο Παρθεναγωγείο, Φαμηλειάδειος Σχολή, Αμπέτειος, Αχιλλοπούλειος, Σαλβάγειος Σχολή, Σπετσεροπούλειος, σχολεία στο Καφρ Ελ Ζαγιάτ κλπ.) Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν φωτογραφίες καθηγητών και μαθητών. Νοσοκομεία (φωτογραφίες από το παλαιό νοσοκομείο «Άγιος Σοφρώνιος» και το Ελληνικό Νοσοκομείο «Θεοχάρης Κότσικας») Στο υλικό του τμήματος Ελληνισμού της Αιγύπτου εντάσσεται ένας μεγάλος αριθμός βιβλίων, περιοδικών και εφημερίδων που εκδόθηκαν στην Αίγυπτο. Υπολογίζεται ότι έχει συγκεντρωθεί το 70% περίπου της συνολικής εκδοτικής δραστηριότητας των Ελλήνων στην Αίγυπτο.
