Το Τούρκικο Αρχείο Ηρακλείου («T.A.H.») αποτελείται, από χειρόγραφα με την μορφή των λυτών εγγράφων ή κωδίκων, του Ιεροδικείου Ηρακλείου και άλλων υπηρεσιών που σχετίζονται με την οθωμανική διοίκηση. Όλα τα τεκμήρια είναι στα Οθωμανικά και εκτείνονται χρονικά από 1637 έως 1930.
Ο Αθανάσιος Σπανίδης γεννήθηκε το 1906 στην Μικρομάνη. Φοίτησε στη σχολή Ναυτικών Δοκίμων (1921-1926), υπηρέτησε σε διάφορα πλοία και το 1929 προήχθη σε ανθυποπλοίαρχο. Το 1930 ανέλαβε ως κυβερνήτης το πλοίο «Αρετούσα» και ως το 1934 εκπαιδεύτηκε στο «Αβέρωφ» και στο «Ψαρά». Το 1934 προήχθη σε υποπλοίαρχο και εντάχθηκε στη δύναμη του «Παπανικολής» όπου και εξειδικεύτηκε στις τορπίλες και τις τορπιλάκατους. Το 1937 έγινε κυβερνήτης του «Παπανικολής» και το 1938 στο «Νηρέας» ως ύπαρχος. Μετεκπαιδεύτηκε στη Σχολή Υποβρυχίων στην Αγγλία (1939-1940) και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ανέλαβε ως κυβερνήτης το υποβρύχιο «Κατσώνης». Το ίδιο έτος προήχθη σε πλωτάρχη και το 1941 σε αντιπλοίαρχο. Τον Απρίλιο του 1941 αποστρατεύτηκε και έφυγε για τη Μέση Ανατολή όπου ανέλαβε το «Αβέρωφ». Το 1942 ανέλαβε το «Παπανικολής» και στη συνέχεια το «Έλλη». Το 1943 πήγε με την κυβέρνηση Κριεζή στην Αγγλία και έπειτα ανέλαβε το «Χίος». Το 1944 έγινε κυβερνήτης του «Πάνθηρα». Το 1946 τοποθετήθηκε αρχιεπιστολέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης και το 1947 προήχθη σε πλοίαρχο. Στη συνέχεια διορίσθηκε διοικητής της Σχολής Ναυτικού Πολέμου και ανώτερος διοικητής αντιτορπιλικών. Προήχθη σε υποναύαρχο. Υπηρέτησε στο Ανώτ. Αρχηγείο Συμμαχικών Δυνάμεων και έγινε υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ (1952). Το 1954 αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1955 διορίσθηκε πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Από το 1965 ως το 1967 ήταν Γενικός Διευθυντής της ΕΡΕ. Την περίοδο της Δικτατορίας τάχθηκε εναντίον των συνταγματαρχών και επέστρεψε στην πολιτική σκηνή με τη μεταπολίτευση. Το 1981 ήταν υποψήφιος στις εκλογές με την ΕΔΗΚ. Από το 1985 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Πολιτικής Εταιρίας (ΕΛΠΕ) και πρόεδρος της Εταιρίας Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ). Συνέγραψε και δημοσίευσε διάφορα βιβλία που αφορούν τη δράση του. Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά την υπηρεσία του Αθανασίου Σπανίδη στο Πολεμικό Ναυτικό καθώς και τις μετέπειτα πολιτικές και κοινωνικές του δραστηριότητες. Συγκεκριμένα περιέχει κυρίως υπηρεσιακή αλληλογραφία από τη δράση του στο Ναυτικό, αποκόμματα εφημερίδων και ποικίλα τεκμήρια από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, ανακοινώσεις, δακτυλόγραφα και διαγγέλματα από την περίοδο της δικτατορίας, συνεντεύξεις, άρθρα, κ.ά σε σχέση με την ΕΔΗΚ, έγγραφα που αφορούν την εταιρεία "Οι φίλοι του Ναβαρίνου", την Εταιρία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ) και την Ελληνική Πολιτική Εταιρία, αλληλογραφία με τον εκδοτικό οίκο "Atlantic International Publications", προσωπική αλληλογραφία, διάφορες ιδιόγραφες σημειώσεις, χειρόγραφο του βιβλίου του "Πώς αυτοκαταλύθηκε η Δημοκρατία του 1944" καθώς και ποικίλα αποκόμματα εφημερίδων. Επίσης περιλαμβάνεται ποικίλο υλικό (αποφάσεις υπουργείου Οικονομικών, υποβολή δικαιολογητικών κ.ά.) για την απονομή σύνταξης στην Αφροδίτη Φραντζεσκάκη, λόγω του θανάτου του άνδρα της Γεωργίου στον πόλεμο του 1940. Δομή του αρχείου: Φάκελος 1 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ, ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ (1926-1989) Υποφάκελος 1.1 Ναυτικό (1926-1941) Υποφάκελος 1.2 Περίοδος Δικτατορίας (1967-1969) Υποφάκελος 1.3 Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενεργείας (Ε.Ε.Α.Ε., 1961-1979) Υποφάκελος 1.4 Δημόκριτος (1977-1987) Υποφάκελος 1.5 ΕΔΗΚ (ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ, 1977-1981) Υποφάκελος 1.6 ΕΔΗΚ, F.I.R., ζήτημα ελληνοτουρκικών διενέξεων σχετικά με τον εναέριο χώρο (1976-1979) Υποφάκελος 1.7 Φιλική Εταιρεία Ναβαρίνου (1977-1978) Υποφάκελος 1.8 Εταιρία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ.) (1985-1989) Υποφάκελος 1.9 ΕΛΠΕ (Ελληνική Πολιτική Εταιρεία) (1985-1989) Φάκελος 2 ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ (χειρόγραφα βιβλίων, αλληλογραφία, ποικίλα και σημειώσεις) Υποφάκελος 2.1 Χειρόγραφο του βιβλίου του «Πώς αυτοκαταλύθηκε η Δημοκρατία του 1944». Υποφάκελος 2.2 Δακτυλόγραφο βιβλίο του Σπανίδη «Σπουδή υποβρυχίου 1936» για το «Παπανικολής», τετράδιο ιδιόγραφων σημειώσεων με τίτλο «Ηθικαί αρχαί και παραδόσεις του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού». Υποφάκελος 2.3 Σημειώσεις Υποφάκελος 2.4 "Atlantic International Publications" (1986-1987) Υποφάκελος 2.5 Προσωπική αλληλογραφία (1943-1991) Υποφάκελος 2.6 Προσωπικά έγγραφα Υποφάκελος 2.7 Ποικίλα Υποφάκελος 2.8 Αποκόμματα εφημερίδων Βλ. και την αναλυτική περιγραφή του αρχείου στο http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A3%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%94%CE%97%CE%A3__%CE%91%CE%98%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%A3%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf.
Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.
Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς
(οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.
Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της
έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την
ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και
ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.
Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και
ευχαριστούμε θερμά.
Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:
