Αρχείο Παντελή Πρεβελάκη
ο Αρχείο του συγγραφέα και καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στη Σχολή Καλών Τεχνών, Παντελή Πρεβελάκη δωρήθηκε στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης από την ευρύτερη οικογένεια του συγγραφέα. Η συγκεκριμένη χειρονομία ήρθε, γενναιόδωρα, να ενισχύσει τη βούληση του συγγραφέα, που διατυπωνόταν στην ιδιόχειρη διαθήκη του, να προσφέρει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης την προσωπική του βιβλιοθήκη. Στις 23 Μαΐου 1993, με επίσημη τελετή, έγινε η παράδοση των δύο κληροδοτημάτων στη Βιβλιοθήκη. Χάρη σ' αυτά ο μελετητής του έργου του Π. Πρεβελάκη, έχει σήμερα τη δυνατότητα να προσεγγίσει εύκολα, στον τόπο που εκείνος γεννήθηκε, το σύνολο της πνευματικής του δημιουργίας. Την απρόσκοπτη πρόσβαση στο κληροδότημα Πρεβελάκη εξασφαλίζει η βιβλιογραφική και ηλεκτρονική τεκμηρίωση του υλικού τόσο της βιβλιοθήκης όσο και του αρχείου Πρεβελάκη. Παράλληλα η μικροφωτογράφηση του υλικού του αρχείου διασφαλίζει τη διάσωσή του και διευκολύνει την οποιαδήποτε αναπαραγωγή. Στα κατάλοιπα του Παντελή Πρεβελάκη κατατίθενται κυρίως: H λογοτεχνική και επιστημονική του εργογραφία, σε χειρόγραφη, δακτυλόγραφη, κάποτε και έντυπη μορφή. Πλάι στο πρωτότυπο έργο αποταμιεύονται οι πολυάριθμες μεταφράσεις, πιστοποιήσεις της απήχησης και διάδοσης του συγγραφικού του έργου στο εξωτερικό. Συνυφασμένα με το συγγραφικό του έργο είναι τα λογής σημειώματα, γλωσσάρια, φυτολόγια, κ.ά., που στήριξαν την πρωτότυπη συγγραφή. Η αλληλογραφία αποτελεί μια άλλη κατηγορία υλικού, ποσοτικά την ογκωδέστερη. Στο μεγαλύτερο μέρος της σχετίζεται με την εργογραφία Πρεβελάκη, αφού αποτελεί άμεσο και ενδιαφέροντα σχολιασμό της. Επίσης σ' αυτήν αποταμιεύονται επιστολές και έγγραφα που αφορούν στην επαγγελματική του σταδιοδρομία, φωτίζοντας κυρίως τη δράση του, ως Διευθυντή στη Διεύθυνση Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας, και ως καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στη Σχολή Καλών Τεχνών. Ελάχιστη είναι η ιδιωτική αλληλογραφία και αφορά επιστολές που ο συγγραφέας αντάλλαξε με την οικογένειά του. Κατάλοιπα του Νίκου Καζαντζάκη. Η φιλία του Παντελή Πρεβελάκη με τον άλλο μεγάλο κρητικό συγγραφέα Ν. Καζαντζάκη, η οποία ξεκίνησε στα 1926 και διήρκεσε μέχρι και τον θάνατο του Καζαντζάκη, ανέδειξε τον Παντελή Πρεβελάκη στον κατεξοχήν βιογράφο και μελετητή του έργου του, τουλάχιστον για την αμέσως μετά το θάνατο του Καζαντζάκη εποχή. Στο αρχείο του διασώζονται πολύτιμα κατάλοιπα αυτής της φιλίας, όπως το σύνολο των 400 γραμμάτων του Καζαντζάκη στον Πρεβελάκη, φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες είναι άγνωστες, βιογραφικές καταθέσεις, μελέτες και έργα, υλικό που ο Πρεβελάκης συγκέντρωσε για να υποστηρίξει το προσωπικό, συγγραφικό του έργο για τη ζωή και το βίο του συντρόφου του. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Απολογία του Καζαντζάκη προς την Ανακριτική Αρχή Ηρακλείου, όταν το συνέλαβαν ως κομμουνιστή, το χειρόγραφο της μελέτης του για τον Η. Bergson, το ανέκδοτο έργο, σε δακτυλόγραφη μορφή Ένας περίπατος στην Ελλάδα. Αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά που αναφέρονται είτε στην συγγραφική είτε στην επαγγελματική δραστηριότητα του Πρεβελάκη θεματικά ταξινομημένα.
