Συλλογές της ημέρας

Αρχείο Εραλδικών Μνημείων του Ελλαδικού Χώρου

Το εραλδικό φαινόμενο, η πρώτη εμφάνιση του οποίου εντοπίζεται στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, στο δεύτερο τέταρτο του 12ου αιώνα, παρουσιάζεται στον Ελλαδικό χώρο καθυστερημένα και διαδίδεται σε μικρότερη έκταση. Στην Ελλάδα, τα πρώτα εραλδικά κατάλοιπα, όπως τα εντοπίζει η ιστορική έρευνα, χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα, για να πυκνώσουν αποφασιστικά τον 15ο και 16ο, όταν το φαινόμενο φθάνει στη μεγαλύτερη ακμή του, και να συνεχίσουν με μια ύφεση, παραμένοντας ωστόσο σε ένα αξιόλογο επίπεδο, μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών αναγνωρίζοντας τη σημασία της μελέτης του φαινομένου αυτού για τη νεότερη ελληνική ιστορία και την ανάγκη να υπερκεραστεί το στάδιο της ερασιτεχνικής προσέγγισής του, έχει εντάξει στις ερευνητικές του δραστηριότητες τη συστηματική αναζήτηση, καταγραφή, φωτογράφηση και ταξινόμησή τους, με στόχο τη συγκρότηση ενός αρχείου των εραλδικών μνημείων στην Ελλάδα. Τρεις είναι οι βασικές γεωγραφικές περιοχές με τη μεγαλύτερη συμβολή: οι Λατινοκρατούμενες Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα των Ιωαννιτών ιπποτών και η Βενετική κυριαρχία κυρίως στην Κρήτη, τα Επτάνησα και την Πελοπόννησο Δευτερεύουσες συμβολές προκύπτουν από τη Γενοβέζικη παρουσία (κυρίως στο Βορειοανατολικό Αιγαίο), την Καθολική εκκλησία (που διασταυρώνει όλα τα προηγούμενα) και τέλος τη μικρή ομάδα των Φαναριωτών. Στην παρούσα βάση παρουσιάζονται ενδεικτικά 443 εγγραφές. Από αυτές, οι 147 χρονολογούνται μεταξύ του 13ου-15ου αιώνα, οι 170 από τον 16ο-17ο αιώνα, οι 105 από τον 18ο-19ο αιώνα, ενώ 21 προέρχονται από τον 20ό αιώνα. Χωροταξικά ο μεγάλος όγκος προέρχεται από τα νησιά του Αιγαίου (258 εγγραφές), ενώ εκπροσωπούνται επίσης η Κρήτη (85 εγγραφές), τα Επτάνησα (44 εγγραφές), η Στερεά Ελλάδα (38 εγγραφές) και η Πελοπόννησος (18 εγγραφές). Κάθε εγγραφή περιλαμβάνει τη θέση στην οποία βρίσκεται το μνημείο, την ταύτιση και τη χρονολόγησή του, ένα σύντομο ιστορικό σημείωμα, μια ενδεικτική βιβλιογραφία και μία πρόσφατη απεικόνισή του. Η μεταγραφή των ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς έγινε με βάση το Ελληνικό Πρότυπο του ΕΛΟΤ 743, 2η έκδοση.

Αρχείο Χρήστου Χρηστοβασίλη

Ο Χρήστος Χρηστοβασίλης (1861-1937) υπήρξε συγγραφέας και δημοσιογράφος, σημαντική μορφή της λογοτεχνικής παραγωγής της Ηπείρου. Μετά το πέρας των Βαλκανικών Πολέμων, που το μεγαλύτερο μέρος της Ηπείρου εντάχθηκε στην Ελλάδα δραστηριοποιήθηκε στα Ιωάννινα όπου και εξέδιδε την εφημερίδα Ελευθερία. Εξελέγη επίσης δύο φορές βουλευτής Ιωαννίνων στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Ένθερμος δημοτικιστής, δημοσίευσε συλλογές διηγημάτων, ιστορικά διηγήματα, θεατρικά έργα, ποιήματα, ιστορικές και λαογραφικές μελέτες, άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες, καθώς και γλωσσάρια και γραμματική της δημοτικής γλώσσας. Πηγή έμπνευση για τα λογοτεχνικά του έργα υπήρξε η καθημερινότητα των αγροτικών πληθυσμών της Ηπείρου.

Για προγραμματιστές

Είστε προγραμματιστής και σας φάνηκε ενδιαφέρον το μητρώο; Μπορείτε να έχετε τις συλλογές του μητρώου για επεξεργασία μέσω γνωστών πρωτοκόλλων.

Μάθετε περισσότερα...

Καλώς ήλθατε στα Μητρώα Πόρων Ανθρωπιστικών Σπουδών.

Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου DARIAH-ΑΤΤΙΚΗ Ανάπτυξη της ελληνικής ερευνητικής υποδομής για τις ανθρωπιστικές επιστήμες ΔΥΑΣ.

Μέσω αυτού ο χρήστης ερευνητής ή μελετητής των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες τόσο για φορείς (οργανισμούς ή ιδιώτες) της Ελλάδας, όσο και για τις συλλογές, φυσικές και ψηφιακές, που κατέχουν ή διαχειρίζονται.

Oι χρήστες του εργαλείου αξιοποιούν την προσφερόμενη τεχνογνωσία και τους διαθέσιμους ψηφιακούς πόρους για την αναβάθμιση της ποιότητας της έρευνάς τους ή και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Οι διαχειριστές πολιτιστικών συλλογών (αρχειονόμοι, βιβιοθηκονόμοι, επιμελητές μουσείων) αξιοποιούν τη συλλογική τεχνογνωσία για την ευρύτερη δυνατή κοινωνική αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων των ανθρωπιστικών επιστημών και της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το περιεχόμενο του ψηφιακού εργαλείου εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται συνεχώς με φιλοδοξία τη διάδοση του ελληνικού αναλογικού και ψηφιακού περιεχομένου και την πρόσβαση σε επιστημονικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και η συμβολή των χρηστών είναι απαραίτητη.

Το έργο κατέστη εφικτό χάρη και στην πολύτιμη συνδρομή των υπευθύνων των φορέων στους οποίους απευθύνθηκε το ΔΥΑΣ, τους οποίους και ευχαριστούμε θερμά.

Για διορθώσεις, επικαιροποιήσεις στοιχείων ή και για εισαγωγή νέων οργανισμών και συλλογών παρακαλούμε να συμπληρώσετε τις αντίστοιχες φόρμες:

  • φόρμα οργανισμών
  • φόρμα συλλογών
και να τις στείλετε στο dyas@academyofathens.gr