Collections of the day

Συλλογή Ανθιβόλων και Σχεδίων

Η Συλλογή Ανθιβόλων και Σχεδίων του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, μία από τις σημαντικότερες και πλουσιότερες του είδους, αριθμεί περί τα 3.500 έργα. Τα περισσότερα είναι σχεδιασμένα με κάρβουνο ή μελάνι, ενίοτε και χρώματα, ενώ άλλα φέρουν γραπτές εικονογραφικές υποδείξεις ή οδηγίες σχετικές με τα χρώματα. Τα αγιογραφικά σχέδια και ανθίβολα (σχέδια εργασίας των μεταβυζαντινών ζωγράφων) συγκροτήθηκαν σε συλλογή μόλις τη δεκαετία του 1960, όταν στο Μουσείο περιήλθαν από αγορές 3.000 νέα αποκτήματα, τα οποία χρονολογούνται στην πλειονότητά τους από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα και προέρχονται από το εργαστήριο του Κερκυραίου αγιογράφου Νικολάου Κουρτελέση. Το 1962 περιήλθε στο Μουσείο ως δωρεά του διευθυντή του Μουσείου Γ. Σωτηρίου το παλαιότερο σχέδιο της συλλογής, ένα φύλλο του 15ου-16ου αιώνα από το Σινά, που εικονίζει τον Ενταφιασμό και τη Μετάσταση του Ιωάννη του Θεολόγου. Τμήμα επίσης της συλλογής αποτελεί η δωρεά του Κωνσταντινουπολίτη λόγιου ιατρού Αλέξανδρου Πασπάτη προς τη ΧΑΕ (1890). Πρόκειται για σειρά υδατογραφιών και σχεδίων βυζαντινών ναών και μονών της Κωνσταντινούπολης που φιλοτέχνησε, με τη φροντίδα του Α. Πασπάτη, ο Α. Μαναράκης στα τέλη του 19ου αιώνα. Στη συλλογή περιλαμβάνονται επίσης σχέδια του Γερμανού ζωγράφου Λουδοβίκου Θειρσίου (19ος αι.), τα οποία ο ίδιος δώρισε το 1893 στη ΧΑΕ. Πρόκειται για 150 περίπου προσχέδια εικονογράφησης ναών, τα περισσότερα με κάρβουνο. Πολύτιμο τμήμα της συλλογής αποτελεί τέλος και το αρχείο σχεδίων του ζωγράφου Σπυρίδωνα Χατζηγιαννόπουλου, το οποίο κληροδότησε ο ίδιος στη ΧΑΕ το 1905.

Αρχείο Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα

Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, κορυφαίος ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, συγγραφέας και ακαδημαϊκός, γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σε νεαρή ηλικία έλαβε μαθήματα ζωγραφικής από τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Αργότερα, πραγματοποίησε την πρώτη έκθεσή του στο Παρίσι το 1923 και το 1934, όταν αποφάσισε να επιστρέψει στην Αθήνα, ήταν πλέον ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης. Το ύφος του συνδυάζει κυβιστικά στοιχεία, με το φως, τη φύση και την αρχιτεκτονική της Ελλάδας. Ως καθηγητής σχεδίου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1941-1958) επηρέασε μια ολόκληρη γενιά καλλιτεχνών. Επίσης εικονογράφησε σειρά βιβλίων, ανάμεσά τους την "Οδύσσεια" του Ν. Καζαντζάκη, το "Δάφνις και Χλόη" του Λόγγου και τα "Ποιήματα" του Κ.Π. Καβάφη. Η συλλογή αποτελείται από το χειρόγραφο της ελληνικής μετάφρασης του "The Courtship of the Yonghy-Bonghy-Bo" του Edward Lear από τον Γκίκα, τμήματα της γαλλικής μετάφρασής του της Οδύσσειας του Καζαντζάκη, ένα χειρόγραφο με μετάφραση της Οδύσσειας από τον Robert Levesque και σημειώσεις του Kimon Friar σχετικά με την αγγλική μετάφραση της Οδύσσειας του Καζαντζάκη. Επίσης, η συλλογή περιλαμβάνει 35 πρωτότυπα σχέδια του Γκίκα που δημιουργήθηκαν για την έκδοση της Οδύσσειας, όπως επίσης και 13 πρωτότυπα σχέδια για την έκδοση των Ποιημάτων, 1896-1933 του Κ. Καβάφη.

For developers

Are you a developer an you found the registry interesting? You can get the collections through known protocols for editing.

Learn more...

Welcome to the Resource Registries for the Humanities.

This tool was developed within the project DARIAH-GR Developing a Greek Research Infrastructure for the Humanities DYAS.

The user, an arts and humanities researcher or scholar can use the registries to access information on Greek institutions or individuals, and the collections, both analogue and digital, they own or manage.

The tool takes advantage of the expertise and the available digital resources to improve the quality of users’ research or for educational purposes.

Cultural heritage managers (archivists, librarians, museum curators) leverage the collective expertise to maximize the social use of digital resources in the humanities and cultural heritage.

The content of the digital tool is being continuously enriched and updated with the aim to enhance the visibility of Greek analogue and digital content and to provide increased access to scholarly content. Therefore the contribution of users is essential.

The result was made possible thanks to the invaluable assistance of all the contributors of the institutions who responded to DYAS’ invitation. We are most grateful for the time they took to help with the project.

For corrections and updates and for registering new institutions and collections, please fill out the relevant forms:

  • organizations’ form
  • collections’ form
and send them to dyas@academyofathens.gr