Συλλογές
Αρχείο Ναού Αγίου Δημητρίου, Ψυρρή
Το αρχείο περιλαμβάνει Βιβλία ιεροπραξιών (γεννήσεων, βαπτίσεων, γάμων, θανάτων), βιβλία λογιστικά (καθολικά, ημερολόγια, καθημερινά, βιβλία ταμείου), αποδείξεις πληρωμών, προϋπολογισμούς και απολογισμούς εσόδων-εξόδων της ενορίας, βιβλία πρακτικών και εσόδων-εξόδων του Φιλοπτώχου Ταμείου, βιβλία πρόχειρων υπολογισμών, βιβλία μισθοδοσίας, εκλογικούς και ενοριακούς καταλόγους, εισερχόμενα έγγραφα (βεβαιώσεις, κοινοποιήσεις, εγκυκλίους και επιστολές από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, τον νομάρχη Αττικής και Βοιωτίας, τον δήμαρχο Αθηναίων), διάφορα έγγραφα, ΦΕΚ κτλ.
Αρχείο Ναπολέοντα Ζέρβα
Ο Ναπολέων Ζέρβας (1891–1957) υπήρξε πολιτικός και στρατιωτικός, αρχηγός του Εθνικού Δημοκρατικού Εθνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ) στη διάρκεια της Κατοχής. Κατατάχθηκε εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους. Φοίτησε στη Σχολή Υπαξιωματικών και ονομάστηκε ανθυπολοχαγός το 1914. Φανατικός βενιζελικός, πήρε μέρος στην κυβέρνηση της Εθνικής Αμύνης (1917) και διακρίθηκε στις μάχες του Μακεδονικού Μετώπου, με αποτέλεσμα να φθάσει στο βαθμό του ταγματάρχη «επ’ ανδραγαθία». Μέλος της βενιζελικής Πολιτικής Επιτροπής στην Κωνσταντινούπολη μετά τις εκλογές του 1920, υποστήριξε τη δικτατορία του Παγκάλου. Ήταν υπασπιστής του Προέδρου της Δημοκρατίας Παύλου Κουντουριώτη (1926) και διοικητής του Β΄ Τάγματος της Δημοκρατικής Φρουράς. Ο Ζέρβας πήρε μέρος στο πραξικόπημα του Κονδύλη (22/8/1926) με το οποίο καταλύθηκε η παγκαλική δικτατορία και διορίστηκε διοικητής της Ταξιαρχίας της Δημοκρατικής Φρουράς. Αντιστάθηκε στη διάλυση των Δημοκρατικών Ταγμάτων που επέβαλε ο Κονδύλης, με αποτέλεσμα πολύνεκρες συγκρούσεις με τον τακτικό στρατό και την καταδίκη του σε ισόβια (1926). Αμνηστεύτηκε από την κυβέρνηση Βενιζέλου. Στη διάρκεια της Κατοχής ίδρυσε τον ΕΔΕΣ και το στρατιωτικό σκέλος του, τις Εθνικές Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών. Πήρε μέρος στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου σε συνεργασία με τον ΕΛΑΣ και έδρασε εναντίον των αρχών Κατοχής. Στο τέλος της περιόδου ήλεγχε την Ήπειρο, αναγκάστηκε όμως να την εκκενώσει μετά από επίθεση του ΕΛΑΣ στη διάρκεια των Δεκεμβριανών. Μετά την Κατοχή αποστρατεύτηκε και ίδρυσε τον Μάρτιο του 1945 το Εθνικό Κόμμα Ελλάδος (ΕΚΕ), που στις εκλογές του Μαρτίου 1946 εξέλεξε 20 βουλευτές. Ο Ζέρβας, που υπήρξε σφοδρός πολέμιος της συμφωνίας της Βάρκιζας, χρημάτισε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου και υπουργός Δημοσίας Τάξεως στην κυβέρνηση του Δημητρίου Μάξιμου. Μετά την εκλογική αποτυχία του κόμματος το 1950 προσχώρησε στο κόμμα των Φιλελευθέρων και χρημάτισε υπουργός Δημοσίων Έργων (1950-1951). Ταξινόμηση αρχειακού υλικού: Φάκελος 1: ΕΔΕΣ – Εθνική Αντίσταση (1941-1952). Αλληλογραφία, κατάλογοι ανταρτών, πρακτικά σύσκεψης Πλάκας, εκθέσεις (μεταπολεμικές) για τη δράση του ΕΔΕΣ, στρατιωτικές διαταγές, πρωτόκολλα ορκωμοσίας, διάφορα βιβλία (οικονομικά, εισερχόμενης–εξερχόμενης αλληλογραφίας, πρωτόκολλο ασυρμάτου ΕΟΕΑ, ημερολογιακές σημειώσεις Ζέρβα κ.λπ.) σχετικά με τη δράση του ΕΔΕΣ–ΕΟΕΑ στην Κατοχή και την απώθηση των δυνάμεών του στην Κέρκυρα κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών. Φάκελος 2: Προσωπικά–Πολιτικά (1946-1952). Αλληλογραφία, αποδείξεις, σημειώματα, δικαστικά έγγραφα, διπλώματα απονομής σύνταξης, παρασημοφορίες, φορολογικά κ.λπ. που αφορούν την πολιτική του δραστηριότητα ως αρχηγού του Εθνικού Κόμματος Ελλάδος: σχέσεις με Σοφούλη, Παπανδρέου, Τσουδερό και πρωτόκολλο πολιτικής συνεργασίας με Τσαλδάρη, Βενιζέλο, αναγνώριση της αντιστασιακής του δράσης, εξυπηρετήσεις, εμπορικές και οικονομικές εν γένει δραστηριότητές του κ.λπ. Φάκελος 3: ΕΚΕ–Αλληλογραφία (1945-1946). Αλληλογραφία του Ζέρβα με διάφορους συνεργάτες του σχετικά με την οργάνωση, στελέχωση και την πολιτική δραστηριότητα του ΕΚΕ. Η αλληλογραφία ταξινομήθηκε σύμφωνα με τον αριθμό πρωτοκόλλου που αναγράφεται στις επιστολές. Φάκελος 4: Διάφορα πολιτικά (1944-1949). Αλληλογραφία, σημειώσεις, κείμενα λόγων του, αποδείξεις, οικονομικά βιβλία κ.λπ. σχετικά με τη δραστηριότητα του Πανελληνίου Συνδέσμου Αγωνιστών Εθνικής Αντιστάσεως (1947), την επανέκδοση της εφημερίδας Εθνική Φλόγα (1948-1949), την ενίσχυση του ΕΚΕ από διαφόρους, τα οικονομικά βιβλία του κόμματος, την παρουσία του Ζέρβα στη Βουλή (περιέχεται και μία επιστολή του προς τον Σοφούλη σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ανταρτών στη διάρκεια του Εμφυλίου), σημειώσεις με διευθύνσεις διαφόρων κ.λπ. Περιλαμβάνονται επίσης ένα δακτυλόγραφο της μελέτης «Εθνική αντίστασις της Ελλάδος» (άγνωστος ο συγγραφέας, πιθανόν ο Ζέρβας) και ένα σχέδιο «Νέου Εθνικού Πολιτεύματος». Φάκελος 5: Περίοδος 1951-1956 (1944, 1951-1956). Αλληλογραφία, μετοχές της εταιρείας Εκδοτικαί και Τυπογραφικαί Επιχειρήσεις Α.Ε. κ.λπ. της περιόδου 1951-1956. Αφορά τις κοινωνικές σχέσεις του Ζέρβα με ξένους πρεσβευτές και στρατιωτικούς (ενδιαφέρουσα η επιστολή του συνταγματάρχη Ε. Παλλότα σχετική με την ανεύρεση τάφων πεσόντων Ιταλών), τη συνταξιοδότηση αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, την έκδοση της εφημερίδας Ελευθέρα Γνώμη. Υπάρχει επίσης ένα ρυμοτομικό διάγραμμα του οικοδομικού συνεταιρισμού αγωνιστών Εθνικής Αντιστάσεως «Η Φλόγα». Φάκελος 6: Ποικίλη αλληλογραφία (1940-1950). Αλληλογραφία, υπομνήματα, εκθέσεις για διάφορα θέματα. Φάκελος 7: Μεσοπόλεμος (1921-1941). Αλληλογραφία (1921-1941), ποικίλα για τα Δημοκρατικά Τάγματα, αποκόμματα εφημερίδων για τον Ζέρβα (1922-1927), υπολογισμοί εξόδων (1939-1940), ένα έντυπο Πύρρου Γιαννόπουλου Ηπειρώτη, Δημοκρατία, Αθήνα 1924 κ.ά. Φάκελος 8: Ποικίλα Ναπολέοντα Ζέρβα (1940-1960 περ.). Φωτογραφίες από την περίοδο της Κατοχής και της υπουργίας του και προκήρυξη του Ευγένιου Λάσκαρη του «αυτοκρατορικού οίκου των Λασκαρέων» σχετικά με το δημοψήφισμα του 1946, διάφορες φωτογραφίες του Ζέρβα από την Αντίσταση και ως υπουργού, διάφορα έγγραφα (ανάμεσά τους και δικαστική απόφαση για το διαζύγιό του από τη Λουκία Ποιητίδου) κ.ά. Φάκελος 9: Ποικίλα (1959-1969). Χειρόγραφες σημειώσεις σχετικές με την Εθνική Αντίσταση και ποικίλα για τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Ζέρβα στην Άρτα και την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης επί δικτατορίας 1967, φωτογραφίες.
Αρχείο Ναπολέοντα Ζέρβα (Κ202)
Αρχείο Ναπολέοντα Ζέρβα: προσωπικό ημερολόγιο, ημερολόγιο Παντελή Κωτσάκη, προσωπικό ημερολόγιο του Μιχαήλ Μυριδάκη.
Αρχείο Ναπολέοντος Λαπαθιώτη
Ποιήματα, πεζά, στοχασμοί, σατιρικά στιχουργήματα κυρίως προς τον Ν. Αποστολόπουλο, αλληλογραφία (επιστολές προς τον Λαπαθιώτη, 1906-1940, επιστολές του Λαπαθιώτη προς διαφόρους (διεύθυνση εφ. Καθημερινή, διεύθυνση Ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών, Τ. Παπατσώνη, Τ. Άγρα, Κ. Κωνσταντουράκη κ.ά., 1919-1940, επιστολές του Λαπαθιώτη προς τον Ν. Αποστολόπουλο, 1922-1923), αποκόμματα και έντυπα με δημοσιεύματα του Ν. Λαπαθιώτη ή αναφερόμενα σε εκείνον, σκίτσα, αρνητικά φωτογραφιών.
Αρχείο Ναταλίας Βερνάρδου
Διαταγή των γερμανικών αρχών Κατοχής για τηv επίταξη τoυ σπιτιoύ τoυ Αθαvάσιoυ Ρεδιάδoυ τον Μάιo τoυ 1941, φύλλα και αποκόμματα εφημερίδωv (1938-1985), απολυτήρια δημοτικού και γυμνασίου του Σπυρίδωνα Βερνάρδου.
Αρχείο ναύαρχου Αθανάσιου Σπανίδη
Ο Αθανάσιος Σπανίδης γεννήθηκε το 1906 στην Μικρομάνη. Φοίτησε στη σχολή Ναυτικών Δοκίμων (1921-1926), υπηρέτησε σε διάφορα πλοία και το 1929 προήχθη σε ανθυποπλοίαρχο. Το 1930 ανέλαβε ως κυβερνήτης το πλοίο «Αρετούσα» και ως το 1934 εκπαιδεύτηκε στο «Αβέρωφ» και στο «Ψαρά». Το 1934 προήχθη σε υποπλοίαρχο και εντάχθηκε στη δύναμη του «Παπανικολής» όπου και εξειδικεύτηκε στις τορπίλες και τις τορπιλάκατους. Το 1937 έγινε κυβερνήτης του «Παπανικολής» και το 1938 στο «Νηρέας» ως ύπαρχος. Μετεκπαιδεύτηκε στη Σχολή Υποβρυχίων στην Αγγλία (1939-1940) και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ανέλαβε ως κυβερνήτης το υποβρύχιο «Κατσώνης». Το ίδιο έτος προήχθη σε πλωτάρχη και το 1941 σε αντιπλοίαρχο. Τον Απρίλιο του 1941 αποστρατεύτηκε και έφυγε για τη Μέση Ανατολή όπου ανέλαβε το «Αβέρωφ». Το 1942 ανέλαβε το «Παπανικολής» και στη συνέχεια το «Έλλη». Το 1943 πήγε με την κυβέρνηση Κριεζή στην Αγγλία και έπειτα ανέλαβε το «Χίος». Το 1944 έγινε κυβερνήτης του «Πάνθηρα». Το 1946 τοποθετήθηκε αρχιεπιστολέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης και το 1947 προήχθη σε πλοίαρχο. Στη συνέχεια διορίσθηκε διοικητής της Σχολής Ναυτικού Πολέμου και ανώτερος διοικητής αντιτορπιλικών. Προήχθη σε υποναύαρχο. Υπηρέτησε στο Ανώτ. Αρχηγείο Συμμαχικών Δυνάμεων και έγινε υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ (1952). Το 1954 αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1955 διορίσθηκε πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Από το 1965 ως το 1967 ήταν Γενικός Διευθυντής της ΕΡΕ. Την περίοδο της Δικτατορίας τάχθηκε εναντίον των συνταγματαρχών και επέστρεψε στην πολιτική σκηνή με τη μεταπολίτευση. Το 1981 ήταν υποψήφιος στις εκλογές με την ΕΔΗΚ. Από το 1985 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Πολιτικής Εταιρίας (ΕΛΠΕ) και πρόεδρος της Εταιρίας Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ). Συνέγραψε και δημοσίευσε διάφορα βιβλία που αφορούν τη δράση του. Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά την υπηρεσία του Αθανασίου Σπανίδη στο Πολεμικό Ναυτικό καθώς και τις μετέπειτα πολιτικές και κοινωνικές του δραστηριότητες. Συγκεκριμένα περιέχει κυρίως υπηρεσιακή αλληλογραφία από τη δράση του στο Ναυτικό, αποκόμματα εφημερίδων και ποικίλα τεκμήρια από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, ανακοινώσεις, δακτυλόγραφα και διαγγέλματα από την περίοδο της δικτατορίας, συνεντεύξεις, άρθρα, κ.ά σε σχέση με την ΕΔΗΚ, έγγραφα που αφορούν την εταιρεία "Οι φίλοι του Ναβαρίνου", την Εταιρία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ) και την Ελληνική Πολιτική Εταιρία, αλληλογραφία με τον εκδοτικό οίκο "Atlantic International Publications", προσωπική αλληλογραφία, διάφορες ιδιόγραφες σημειώσεις, χειρόγραφο του βιβλίου του "Πώς αυτοκαταλύθηκε η Δημοκρατία του 1944" καθώς και ποικίλα αποκόμματα εφημερίδων. Επίσης περιλαμβάνεται ποικίλο υλικό (αποφάσεις υπουργείου Οικονομικών, υποβολή δικαιολογητικών κ.ά.) για την απονομή σύνταξης στην Αφροδίτη Φραντζεσκάκη, λόγω του θανάτου του άνδρα της Γεωργίου στον πόλεμο του 1940. Δομή του αρχείου: Φάκελος 1 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ, ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ (1926-1989) Υποφάκελος 1.1 Ναυτικό (1926-1941) Υποφάκελος 1.2 Περίοδος Δικτατορίας (1967-1969) Υποφάκελος 1.3 Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενεργείας (Ε.Ε.Α.Ε., 1961-1979) Υποφάκελος 1.4 Δημόκριτος (1977-1987) Υποφάκελος 1.5 ΕΔΗΚ (ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ, 1977-1981) Υποφάκελος 1.6 ΕΔΗΚ, F.I.R., ζήτημα ελληνοτουρκικών διενέξεων σχετικά με τον εναέριο χώρο (1976-1979) Υποφάκελος 1.7 Φιλική Εταιρεία Ναβαρίνου (1977-1978) Υποφάκελος 1.8 Εταιρία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (ΕΜΕΙΣ.) (1985-1989) Υποφάκελος 1.9 ΕΛΠΕ (Ελληνική Πολιτική Εταιρεία) (1985-1989) Φάκελος 2 ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ (χειρόγραφα βιβλίων, αλληλογραφία, ποικίλα και σημειώσεις) Υποφάκελος 2.1 Χειρόγραφο του βιβλίου του «Πώς αυτοκαταλύθηκε η Δημοκρατία του 1944». Υποφάκελος 2.2 Δακτυλόγραφο βιβλίο του Σπανίδη «Σπουδή υποβρυχίου 1936» για το «Παπανικολής», τετράδιο ιδιόγραφων σημειώσεων με τίτλο «Ηθικαί αρχαί και παραδόσεις του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού». Υποφάκελος 2.3 Σημειώσεις Υποφάκελος 2.4 "Atlantic International Publications" (1986-1987) Υποφάκελος 2.5 Προσωπική αλληλογραφία (1943-1991) Υποφάκελος 2.6 Προσωπικά έγγραφα Υποφάκελος 2.7 Ποικίλα Υποφάκελος 2.8 Αποκόμματα εφημερίδων Βλ. και την αναλυτική περιγραφή του αρχείου στο http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A3%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%99%CE%94%CE%97%CE%A3__%CE%91%CE%98%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%A3%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf.
Αρχείο Νένης Ευθυμιάδη
Το Αρχείο της Νένης Ευθυμιάδη καταγράφηκε και ταξινομήθηκε από την επίκουρη καθηγήτρια Άννα Κατσιγιάννη και την Κλεοπάτρα Ζαχαροπούλου (απόφοιτο του ΠΜΣ του Τμήματος Φιλολογίας), στην οικία της Νένης Ευθυμιάδη μετά τον θάνατό της, το 2010. Αντίγραφο του Αρχείου της απόκειται στο ΕΑΤΤ, ενώ η Εργογραφία-Βιβλιογραφία της, που συγκροτήθηκε μετά την καταγραφή του αρχείου της από την Κλαίρη Ζαχαροπούλου υπό την εποπτεία της Άννας Κατσιγιάννη, βρίσκεται αναρτημένη στην πλατφόρμα του ΕΑΤΤ. Η αλληλογραφία και το ανέκδοτο έργο της Ευθυμιάδη λανθάνουν, καθώς δεν παραχωρήθηκαν προς ταξινόμηση και μελέτη.
Αρχείο Νεολαίας ΕΔΑ (Ν.ΕΔΑ)
Η Νεολαία της Ε∆Α απέκτησε θεσµική υπόσταση και τον ακριβή της τίτλο το καλοκαίρι του 1956 µετά την Α΄ Συνδιάσκεψη του κόµµατος της Ε∆Α. Ουσιαστικά αποτέλεσε, τη µετεξέλιξη της Οργάνωσης των Νέων Ε∆Α που λειτούργησε µετά την διάλυση της Ε∆ΝΕ, το 1954. Η Νεολαία της Ε∆Α µαζικοποιήθηκε σταδιακά από το 1958 και το 1963 άγγιξε τα όρια της οργανωτικής της ανάπτυξης. Το 1964 µαζί µε τη «∆ηµοκρατική Κίνηση Νέων Γρ. Λαµπράκη» συγχωνεύθηκαν στην ∆ηµοκρατική Νεολαία Λαµπράκη. Το αρχείο της κατασχέθηκε µαζί µε το αρχείο Ε∆Α, από τα γραφεία του κόµµατος και σήµερα µετά την αποκατάστασή του φυλάσσεται στα ΑΣΚΙ. Το αρχείο της Ν.Ε∆Α, έχει εξ’ ολοκλήρου ψηφιοποιηθεί και αναρτηθεί στην ιστοσελίδα των ΑΣΚΙ και βρίσκεται στις αρχειακές ψηφιακές συλλογές στο Πρόγραµµα «Πολιτικές Νεολαίες» (Ε.Π. Κ.τ.Π.). Συνοπτική περιγραφή • Πρακτικά συνεδριάσεων και συνόδων του Κεντρικού Συµβουλίου • Προσυνεδριακές συνδιασκέψεις της Νεολαίας Ε∆Α • ∆ιακηρύξεις, υποµνήµατα, ψηφίσµατα, καταγγελίες και ανακοινώσεις του Κεντρικού Συµβουλίου • Τµήµατα και επιτροπές της Ν. Ε∆Α (Επιτροπή ∆ιαφώτισης, Συµβούλιο Μόρφωσης και Εκπολιτισµού, Οικονοµική Επιτροπή, Επιτροπή Κοριτσιών, Γραφείο Σπουδάζουσας) • ∆ιεθνείς Σχέσεις • Τοπικές οργανώσεις της Ν.Ε∆Α