Collections
Αρχείο Σοφίας Σλήμαν
Το αρχείο της Σοφίας Σλήμαν χωρίζεται σε δύο σειρές: Α. Αλληλογραφία, η οποία περιέχει επιστολές από τον Ερρίκο και άλλα μέλη της οικογένειας κατά το διάστημα 1869-1920 και Β. Διάφορα, στα οποία περιλαμβάνονται ένα ιδιόχειρο χειρόγραφο "Ο Ερρίκος Σλήμαν και ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός (1912)", γλωσσικές ασκήσεις, τμήματα της αφήγησης της Σοφίας για ένα ταξίδι στον Ορχομενό, προσχέδιο μιας ομιλίας και μιας ανακοίνωσης, διπλώματα, έγγραφα που αφορούν την αναπαραγωγή της φωτογραφίας της Σοφίας φορώντας τον Θησαυρό του Πριάμου αλλά και αναπαραγωγή της της ίδιας της φωτογραφίας (βλ. Carl W. Blegen Papers at the Archives of the Blegen Library για το πρωτότυπο της φωτογραφίας).
Αρχείο Σοφίας Τρικούπη
Η Σοφία Τρικούπη, κόρη του Σπυρίδωνος Τρικούπη και της Αικατερίνης Μαυροκορδάτου, γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1838. Μεγάλωσε και μορφώθηκε στην αγγλική πρωτεύουσα και συναναστράφηκε τον κύκλο των επιφανών πολιτικών, καθηγητών και ευγενών ανδρών που είχε η οικογένεια. Μετά το θάνατο των γονέων τους αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στον αδελφό της Χαρίλαο Τρικούπη. Πέθανε στην Αθήνα το 1916. Το αρχείο αποτελείται από την αλληλογραφία της Σοφίας Τρικούπη με ξένους κυρίως διπλωμάτες, πολιτικούς, καθηγητές αλλά και έλληνες επιστολογράφους και αφορά ως επί το πλείστον τις κοινωνικές συναναστροφές της: ευχαριστίες για συλλυπητήρια, για την αποστολή μεταλλίου και φωτογραφίας του Χαριλάου Τρικούπη σε συνεργάτες και φίλους, κοινωνικές ειδήσεις κλπ. Περιλαμβάνονται επίσης η οικογενειακή αλληλογραφία της (επιστολές Χαρίκλειας, Νικολάου, Ελένης Μαυροκορδάτου, Κωνσταντίνου Τρικούπη και άλλων εξαδέλφων και ανηψιών) και αριθμός επιστολών που απευθύνονται στη μητέρα της Αικατερίνη και στον πατέρα της καθώς και ποικίλα έγγραφα σχετικά με βιογραφικά στοιχεία, ποιήματα στη μνήμη του Χ. Τρικούπη κλπ. Η Σ. Τρικούπη έκανε συλλογή αυτογράφων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν στην αλληλογραφία της επιστολές διαφόρων διακεκριμένων προσωπικοτήτων της εποχής. Δομή του αρχείου: Κουτί 1 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (Α-J) Κουτί 2 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (L-W) Κουτί 3 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (Y) Κουτί 4 Αλληλογραφία – Έλληνες επιστολογράφοι (AX) Κουτί 5 Αλληλογραφία με Έλληνες (1867-1916)– Οικογενειακή αλληλογραφία (1866-1912) και ποικίλα οικογενειακά Σπυρίδωνος, Αικατερίνης και Χαριλάου Τρικούπη (1841-1897). Βλ, τον ονομαστικό κατάλογο των κυριοτέρων ξένων και ελλήνων επιστολογράφων στο: http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A4%CE%A1%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A5%CE%A0%CE%97__%CE%A3%CE%9F%CE%A6%CE%99%CE%91_.pdf
Αρχείο Σοφοκλή Βενιζέλου
Επιστολές, τηλεγραφήματα, επίσημα έγγραφα κ.λπ. τεκμήρια από και προς τον Σοφοκλή Βενιζέλο.
Αρχείο Σοφοκλή Δούσμανη
Ο Σοφοκλής Δούσμανης (Κέρκυρα, 1868 – Αθήνα, 1952) ήταν ναύαρχος και σημαίνων στέλεχος του Πολεμικού Ναυτικού. Αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 1888. Με το βαθμό του αντιπλοίαρχου διετέλεσε αρχιεπιστολεύς της Μοίρας Γυμνασίων (1910), διευθυντής της Διοικητικής Υπηρεσίας του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (ΓΕΝ) (1912) και κυβερνήτης του θωρηκτού «Γεώργιος Αβέρωφ» και αρχιεπιστολεύς του Στόλου του Αιγαίου κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Προήχθη σε υποναύαρχο το 1914 και τοποθετήθηκε διοικητής της Μοίρας Θωρηκτών. Διετέλεσε αρχηγός ΓΕΝ από τον Ιούνιο του 1915 έως το 1917. Με την επικράτηση του Βενιζέλου την περίοδο 1917-1920 αποστρατεύτηκε και εξορίστηκε στη Σαντορίνη. Μετά την επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία και διετέλεσε αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου (Ιανουάριος – Απρίλιος 1921) και αρχηγός ΓΕΝ (Νοέμβριος 1921 – Οκτώβριος 1922). Αποστρατεύτηκε προαγόμενος σε αντιναύαρχο τον Ιανουάριο του 1923. Όταν ξέσπασε το κίνημα Πλαστήρα τον Μάρτιο του 1935, διορίστηκε από την κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη υπουργός Ναυτικών (Μάρτιος – Οκτώβριος 1935) και προήχθη σε ναύαρχο. Την ίδια περίοδο (Μάρτιος 1935 – Ιανουάριος 1936) ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Εράνου υπέρ του Εθνικού Στόλου, που σκοπό είχε τη συλλογή χρημάτων για την αγορά ενός μεγάλου πλοίου και την αποκατάσταση των ζημιών των πλοίων του στόλου που προκλήθηκαν κατά την καταστολή του κινήματος του Πλαστήρα. Τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα παράσημα. Το αρχείο περιέχει υπηρεσιακή αλληλογραφία, υπομνήματα, εκθέσεις, αναφορές, τηλεγραφήματα, συμβόλαια, σχεδιαγράμματα, ημερολογιακές σημειώσεις, φύλλα και αποκόμματα εφημερίδων κ.ά., που αφορούν κυρίως τη σταδιοδρομία του Σοφοκλή Δούσμανη στο Πολεμικό Ναυτικό: συμμετοχή σε επιτροπές του Υπουργείου Ναυτικών, τη δράση του στους Βαλκανικούς Πολέμους, στη Μικρασιατική Εκστρατεία και το κίνημα της Θεσσαλονίκης (1916). Επίσης, καλύπτεται η υπηρεσία του ως υπουργού Ναυτικών (1935) και η δράση του ως προέδρου της Επιτροπής Εράνου υπέρ του Εθνικού Στόλου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ημερολόγια του θωρηκτού «Αβέρωφ» (Σεπτέμβριος 1912 – Αύγουστος 1913), καθώς και το υλικό που αφορά την έκδοση του βιβλίου του Δούσμανη («Το ημερολόγιον του κυβερνήτου του "Γ. Αβέρωφ" κατά τους πολέμους 1912-1913», Αθήναι, τύποις Πυρσού, 1939), κυρίως οι χειρόγραφες σημειώσεις που σχετίζονται με τον σχολιασμό όσων αντέδρασαν στα γραφόμενά του. Περιέχονται επίσης διάφορα οικονομικά έγγραφα που αφορούν κυρίως την εκμίσθωση καταστημάτων ιδιοκτησίας του Σοφοκλή Δούσμανη, τη μίσθωση του σπιτιού του στην Αθήνα κ.ά. Τέλος, περιλαμβάνεται υλικό που αφορά τη σύζυγό του Μαρία: αλληλογραφία με την ανιψιά της Φιφή Έκτορα Πογιάγου (κόρη της αδελφής του Δούσμανη, Ελίζας), και διάφορους έλληνες και ξένους επιστολογράφους, και διάφορα οικονομικά, ανάμεσά τους λογοδοσίες του αδελφού της Αλέξανδρου Βούρου για τη διαχείριση της οικογενειακής περιουσίας τους, ιατρικές συνταγές κ.ά. (1907-1964). Περιέχονται και τα ημερολόγια του θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ»: –«Θωρηκτόν Γ. Αβέρωφ. Ημερολόγιον των βασιλικών πλοίων»: Σεπτέμβριος 1912 – Αύγουστος 1913. Δώδεκα ημερολόγια (34 φύλλα το καθένα, διαστ. 38x29,5 εκ.). –«Ημερολόγιον»: 1/5/1914 – 18/6/1914, 14/1/1921 – 15/4/1921, 15/12/1921 – 28/9/1922 (σύνολο 120 αριθμημένες σελίδες, διαστ. 33x22 εκ.).
Αρχείο Σπυρίδωνα Ζώη
Ο ιερέας Σπυρίδων Ζώης γεννήθηκε το 1907 στη Χίνκα Ιωαννίνων. Μετανάστευσε στην Αμερική τον Μάρτιο του 1938 και υπήρξε εφημέριος διαφόρων ορθόδοξων ενοριών στις ΗΠΑ, τουλάχιστον έως το 1961. Τον βρίσκουμε στις περιοχές Grand Rapids, Michigan (1938), East Moline, Illinois (1940), Warren, Ohio (1944), Omaha, Nebraska (1945-1946), New Kensigton (1953), Vandergrift, Pennsylvania (1961). Ιδιαίτερη δραστηριότητα φαίνεται ότι ανέπτυξε στην ελληνική κοινότητα της Omaha. To 1957 εμφανίζεται να είναι πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας του New Kensigton, ενώ την ίδια χρονιά παύεται από τα εκεί καθήκοντά του και τα μέλη της κοινότητας συγκεντρώνουν υπογραφές για την επαναφορά του. Το 1959, με επιστολή τη,ς η Αρχιεπισκοπή Αμερικής τού απαγορεύει να επισκέπτεται αυτή την πόλη. Από το 1956 διαπιστώνουμε το ενδιαφέρον του Σπ. Ζώη για το κυπριακό ζήτημα. Όπως προκύπτει από την οικογενειακή του αλληλογραφία, η αρχική του πρόθεση ήταν να μείνει στην Αμερική μόνο για τρία χρόνια, τελικά όμως δεν επέστρεψε παρά μόνο, ενδεχομένως, στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Παρά την επιμονή του, η υπόλοιπη οικογένεια παρέμεινε στην Ελλάδα. Τον γιο του Γεώργιο, τον οποίο αφορά μικρό μέρος του αρχειακού υλικού, τον βρίσκουμε ανθυπολοχαγό Πεζικού στη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας (1955-56), σπουδαστή στη Σχολή Υπομηχανικών στην Πάτρα, εργαζόμενο στη ΔΕΗ και απεσταλμένο για μετεκπαίδευση στη Γερμανία (1965-1966). Το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου περιλαμβάνει τεκμήρια από την επαγγελματική δραστηριότητα του Σπ. Ζώη ως ιερέα και διδάσκοντα σε σχολεία της ομογένειας: Αλληλογραφία με την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, από τη λειτουργία και τις δραστηριότητες ορθόδοξων ναών σε ελληνικές ενορίες διαφόρων περιοχών της Αμερικής. Επίσης περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό έντυπου υλικού: Εκπαιδευτικά βιβλία για χρήση των σχολείων των ελληνικών κοινοτήτων και κατηχητικών της Αμερικής, έντυπα της Αρχιεπισκοπής Βορείου και Νοτίου Αμερικής, έντυπα θρησκευτικών φορέων και οργανώσεων και φωτογραφικό υλικό.
Αρχείο Σπυρίδωνα Σίμου
Ο Σπυρίδων Σίμος γεννήθηκε στην Ήπειρο το 1868 και πέθανε στην Αθήνα το 1935. Ήταν δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδος "Πατρίς" στο Βουκουρέστι. Εξελέγη βουλευτής Άρτας στη Βουλή του 1910 και διετέλεσε υπουργός Περιθάλψεως της προσωρινής κυβέρνησης Θεσσαλονίκης (Σεπτ. 1916-Ιούνιος 1917) και της μετέπειτα κυβέρνησης Βενιζέλου (1917-1920). Παρουσίαση περιεχομένου: -Το αρχείο αποτελείται από τέσσερα (4) λευκώματα με επικολλημένα (από τον ίδιο τον Σίμο) διάφορα επίσημα έγγραφα, συγχαρητήρια τηλεγραφήματα και επιστολές με την ευκαιρία της ανάληψης του Υπουργείου Περιθάλψεως, προσκλήσεις, μενού, επισκεπτήρια, φωτογραφίες (Εμπειρίκειο Άσυλο Παίδων, συνοικισμός προσφύγων στην Τούμπα Θεσσαλονίκης) και αποκόμματα εφημερίδων (1914-1921). Στα εξώφυλλα των λευκωμάτων υπάρχουν οι ενδείξεις: “Αναμνήσεις εκ της ενδόξου Συνθήκης του Βουκουρεστίου 1914”, “Αναμνήσεις υπουργίας. Θεσσαλονίκη-Αθήναι”, “Σπ. Σίμος. Υπουργός επί της Περιθάλψεως, 1918-1921”. -Λυτά έγγραφα, κυρίως επιστολές των: Ιωακείμ πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Αλ. Σκουζέ, Ν. Μαυροκορδάτου, Ι. Γενναδίου, Ι.Κ. Σφακιανάκη, Α. Ζαΐμη, Ε. Βενιζέλου, Επαναστατικής Συνελεύσεως Κρητών, Ελληνικών Κοινοτήτων Βραΐλας, Γαλαζίου, Κωνστάντσας, κ.ά. (1887-1917). -Δύο (2) αχρονολόγητες επιστολές Ε.Βενιζέλου προς Γεώργιο Βεντήρη. Οι φωτογραφίες του αρχείου έχουν ενταχθεί στο Φωτογραφικό Αρχείο και στις Ψηφιοποιημένες Συλλογές του ΕΛΙΑ.
Αρχείο Σπυρίδωνα Σωτηριάδη
Ο δικηγόρος Σπυρίδων Σωτηριάδης ήταν συνήγορος υπεράσπισης του Α. Γούδα στη δίκη των Έξι και αδελφικός φίλος του Νικολάου Πλαστήρα. Η συλλογή περιέχει 110 χειρόγραφες επιστολές και τηλεγραφήματα του Νικόλαου Πλαστήρα προς τον Σπύρο Σωτηριάδη και τη Σοφία (;) σχετικά με τα πολιτικά τεκταινόμενα και την υγεία του (1924-1939). Από τις επιστολές φαίνεται ότι ο Σωτηριάδης συμπαραστάθηκε πολύ στον Πλαστήρα κατά τη διάρκεια της ασθένειας του τελευταίου στις αρχές του 1924 όταν έφυγε μυστικά για τη Γαλλία (Νταβός, Παρίσι) για θεραπεία [επισήμως είχε ανακοινωθεί ότι έφευγε απλώς για ταξίδι αναψυχής]. Στις επιστολές αναφέρεται συχνά στα θέματα της υγείας του μέχρι και το 1939, αλλά και στα πολιτικά τεκταινόμενα της χώρας ακόμη και όταν δεν συμμετείχε ενεργά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιστολές του Πλαστήρα σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ειδικά την περίοδο της δικτατορίας του Παγκάλου και του κινήματος της 6ης Μαρτίου 1933. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιστολή του Πλαστήρα στις 10/6/1926, όπου εξηγεί πώς απέτυχε το κίνημα που οργάνωνε τέσσερις μήνες για την ανατροπή του Παγκάλου και αποκαλεί «ηλίθιες» τις τελευταίες κινήσεις του Βενιζέλου.
Αρχείο Σπυρίδωνα Τρικούπη
Ο Σπυρίδων Τρικούπης (1788-1873) γεννήθηκε στο Μεσολόγγι. Έμαθε ιταλικά, αγγλικά και γαλλικά στην Πάτρα, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος του αγγλικού προξενείου. Φίλος του λόρδου Guilford, ταξίδεψε με την προτροπή του στην Ευρώπη, για να παρακολουθήσει σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας. Τους πρώτους μήνες του 1822 επέστρεψε στην Ελλάδα και τάχθηκε στο πλευρό του Αλ. Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1824-1828 εκλεγόταν πληρεξούσιος της επαρχίας Μεσολογγίου. Συνεργάστηκε με τον Ι.Καποδίστρια ως γενικός γραμματέας της Επικρατείας και επί των Εξωτερικών υποθέσεων, με τον οποίον όμως διαφώνησε για θέματα εσωτερικής πολιτικής. Επί Αντιβασιλείας (1833) ανέλαβε την προεδρία της κυβερνήσεως καθώς και τη γραμματεία επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών. Από το 1834 ως το 1837 διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδος στο Λονδίνο, ενώ επιστρέφοντας στην Ελλάδα τέθηκε επικεφαλής της συνταγματικής αντιπολίτευσης. Το 1841 και μέχρι την κατάργηση των πρεσβειών το 1843 ξαναβρέθηκε στο Λονδίνο. Έλαβε μέρος ως υπουργός επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών στην πρώτη μετά την Εθνοσυνέλευση κυβέρνηση του Αλ. Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1844 μέχρι το 1849 παρέμεινε εκτός εξουσίας αλλά μέλος της Γερουσίας. Το 1849 ο Τρικούπης επέστρεψε στην πρεσβεία του Λονδίνου όπου παρέμεινε μέχρι το 1862, όταν αποχώρησε. Το αρχειακό υλικό αποτελείται από αλληλογραφία Ελλήνων και ξένων επιστολογράφων που αναφέρεται: στη δημόσια υπηρεσία του Σπυρίδωνος Τρικούπη -την πολιτική του ιδιότητα ως πληρεξουσίου Μεσολογγίου, τα πολιτικά του αξιώματα επί Καποδίστρια, Αντιβασιλείας, κυβερνήσεως Αλ. Μαυροκορδάτου (1825-1862)-, στην πολιτική σχέση του με τον Αλ. Μαυροκορδάτο (1827-1855) και κυρίως τη διπλωματική του δραστηριότητα στις εξωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος ως απεσταλμένου πρεσβευτή στο Λονδίνο (1850-1861). Δομή του αρχείου: Φάκελος 1 ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ (1825-1862) Φάκελος 2 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (Α. Μαυροκορδάτος) (1827-1855) Φάκελος 3 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (Βασιλιάς, υπουργοί, πρεσβευτές) (1850-1861) Φάκελος 4 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (Ξένοι επιστολογράφοι) (1813-1865) Βλ. την αναλυτική περιγραφή του αρχείου στο: http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A4%CE%A1%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A5%CE%A0%CE%97%CE%A3__%CE%A3%CE%A0%CE%A5%CE%A1%CE%99%CE%94%CE%A9%CE%9D.pdf
Αρχείο Σπυρίδωνος Βρεττού
Προσωπικά έγγραφα: διπλώματα, πιστοποιητικά, αποδείξεις και τηλεγραφήματα, άδειες οπλοφορίας, κατοχής ραδιοφώνου (1936) κ.ά. του Σπυρίδωνος Βρεττού.
Αρχείο Σπυρίδωνος Θεοτόκη
Το αρχείο του ιστορικού Σπυρίδωνος Θεοτόκη, αδελφού του συγγραφέα Κωνσταντίνου Θεοτόκη, περιέχει ερευνητικό υλικό σχετικά με τις μελέτες του για την ιστορία και τη γενεαλογία των Ιονίων Νήσων και την Κρήτη κατά την περίοδο της Βενετικής κυριαρχίας. Περιλαμβάνονται επίσης έγγραφα από τα αρχεία της Γερουσίας των Ιονίων, όπου ήταν επικεφαλής ο Θεοτόκης από το 1912 έως το 1935.