Συλλογές
Αρχείο Δημήτριου Γούναρη
Ο Δημήτριος Γούναρης (Πάτρα 1867 – Αθήνα 1922) σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Γερμανία, το Παρίσι και το Λονδίνο. Στις εκλογές του 1902 ο Γούναρης πρωτοεκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας, απέτυχε ωστόσο στις εκλογές του 1905, ενώ στις εκλογές του 1906 επανεκλέχτηκε. Τον Οκτώβριο του 1906 εμφανίστηκε στη Βουλή το «κόμμα των Ιαπώνων», με κύριο εμψυχωτή τον Γούναρη. Τον Ιούνιο του 1908 έγινε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Θεοτόκη, με αποτέλεσμα τη διάλυση της ομάδας των «Ιαπώνων». Ο ίδιος παραιτήθηκε από την κυβέρνηση Θεοτόκη στις αρχές του Φεβρουαρίου του 1909. Στις εκλογές του 1910 δεν υπέβαλε υποψηφιότητα, ενώ στις εκλογές του 1912 εκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας με ρητή δήλωση ότι θα είναι «αντιπολιτευόμενος». Τον Φεβρουάριο του 1915, όταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος διαφώνησε με την εισήγηση του Βενιζέλου να λάβει μέρος η Ελλάδα στην επιχείρηση των Αγγλογάλλων στα Δαρδανέλια, ο Γούναρης, ύστερα από την παραίτηση του Βενιζέλου, σχημάτισε στις 25 Φεβρουαρίου την πρώτη του κυβέρνηση. Στις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 ως ιδρυτής του Κόμματος των Εθνικοφρόνων, που το μετονόμασε αργότερα (1920) σε «Λαϊκό κόμμα», ο Γούναρης έχασε και υπερίσχυσε με μειωμένη δύναμη ο Βενιζέλος. Στις εκλογές του Δεκεμβρίου 1915 το κόμμα των Φιλελευθέρων δεν έλαβε μέρος. Στη δεύτερη διάλυση της Βουλής τον ίδιο χρόνο ο Γούναρης βγήκε νικητής στις εκλογές με αποχή μεγάλου τμήματος του λαού. Ως αντιβενιζελικός εκτοπίστηκε τον Ιούνιο του 1917 στο Αιάκειο της Κορσικής. Το 1919 διέφυγε από την Κορσική και ζήτησε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία. Ξαναγύρισε στην Ελλάδα όταν προκήρυξε ο Βενιζέλος εκλογές για την 1η Νοεμβρίου του 1920. Αυτές οι εκλογές έδωσαν την πλειοψηφία στην Ηνωμένη Αντιπολίτευση με ισχυρότερο κόμμα στη Βουλή το Λαϊκό Κόμμα του Γούναρη. Ο Γούναρης καταδικάστηκε —χωρίς ο ίδιος να απολογηθεί— από έκτακτο στρατοδικείο (στη γνωστή «Δίκη των έξι»), στις 15 Νοεμβρίου του 1922 στην ποινή του θανάτου ως ένοχος «εσχάτης προδοσίας» για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ενδεχομένως, η συγκέντρωση του υλικού οφείλεται στον Ανδρέα Δασκαλόπουλο, ιδιαίτερο γραμματέα του Γούναρη. Το αρχείο περιλαμβάνει την αλληλογραφία (εισερχόμενη, εξερχόμενη και τηλεγραφήματα) του Δ. Γούναρη και των ιδιαίτερων γραμματέων του (Α. Δασκαλόπουλου, Τ. Μπουκαούρη, Γ. Πολυζωγόπουλου). Η αλληλογραφία αυτή αφορά κυρίως αιτήματα ιδιωτών, συλλόγων, καθώς και εξυπηρετήσεις μέσω διάφορων υπουργείων. Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης την υπηρεσιακή αλληλογραφία υπουργείων (Δικαιοσύνης, Συγκοινωνίας, Στρατιωτικών), αποκόμματα εφημερίδων και ποικίλα άλλα τεκμήρια. Φάκελος 1: Αλληλογραφία Δ. Γούναρη (1920-1922). Φάκελος 2: Αλληλογραφία των γραμματέων του Γούναρη και τρίτων (1920-1922). Φάκελος 3: Αιτήματα και υπηρεσιακή αλληλογραφία υπουργείων (1920-1922). Φάκελος 4: Ποικίλα – Αποκόμματα εφημερίδων (1859-1922).
Αρχείο Δημητρίου Δήμου
Το αρχείο του λογοτέχνη και μεταφραστή Δημητρίου Δήμου περιλαμβάνει προσωπικές σημειώσεις, σχεδιάσματα μεταφράσεων, ταξιδιωτικά ημερολόγια, αλληλογραφία, προσωπικά του αντικείμενα, αποδελτιώσεις, βιβλία, φωτογραφίες και slides.
Αρχείο Δημήτριου Ζαλούχου
Ο Δ. Ζαλούχος γεννήθηκε το 1862. Σπούδασε Φυσική, Μαθηματικά και Νομικά. Εργάστηκε ως καθηγητής μέσης εκπαίδευσης στη Σύρο και στη Σμύρνη και ως υφηγητής του Φυσικού Δικαίου στο πανεπιστήμιο. Συνέγραψε και μετέφρασε αρκετά βιβλία με ποικίλα θέματα (λογοτεχνία, ρητορική, διδακτική, νομική, πτηνοτροφία). Περιεχόμενο: Χειρόγραφα των έργων του "Το πολιτικόν πρόγραμμα της ανορθώσεως", "Κλεις του αληθούς πνευματισμού" και δημοσιεύματα του ίδιου (1883-1921). Στην ίδια δωρεά περιλαμβάνονται βιβλία με θέματα διδακτικής και λογοτεχνίας (1883-1930) στα περισσότερα από τα οποία ο Ζαλούχος είναι συγγραφέας ή μεταφραστής. Τα βιβλία εντάχθηκαν στη συλλογή της βιβλιοθήκης του Ε.Λ.Ι.Α. και επισυνάπτεται κατάλογος.
Αρχείο Δημήτριου Ζωΐου (Κ325)
Αρχείο Δημήτριου Ζωΐου: χειρόγραφα επισκεπτήρια με σημειώσεις, επιστολές, φύλλλα και αποκόμματα εφημερίδων κ.ά.
Αρχείο Δημήτριου και Αλεξάνδρας Μωρέτη
Α΄ Εκθέσεις Τέσσερις πανόδετοι δακτυλόγραφοι τόμοι: 1) Δημητρίου και Αλεξάνδρας Μωρέτη, Εκθέσεις (Α΄τόμος: θεωρητικό, Β΄τόμος: πληροφοριακό) 1946. Αναφέρονται στην πολιτική και οργάνωση των Εκθέσεων και περιέχουν στοιχεία για όλες τις ελληνικές εκθέσεις στο εξωτερικό και στο εσωτερικό (συμμετοχή σε παγκόσμιες και διεθνείς εκθέσεις, εμποροπανηγύρεις, Διεθνής Έκθεσις Θεσσαλονίκης κ.λπ.). 2) Δημητρίου και Αλεξάνδρας Μωρέτη, Η Ελλάς εις τας διεθνείς εκθέσεις (1955) όπου περιλαμβάνονται και τα αρχιτεκτονικά σχέδια των ελληνικών περιπτέρων. 3) Δημητρίου και Αλεξάνδρας Μωρέτη, Δραστηριότης και δημοσιεύματα (1951). Πρόκειται για συλλογή τεκμηρίων και αποκομμάτων που αναφέρονται στους δύο αρχιτέκτονες. Λυτά τεκμήρια: Σημειώματα, υπομνήματα και φωτογραφίες για εκθέσεις. Β΄ Κατοχή–Αντίσταση Φύλλα παράνομου τύπου, συλλογή τεκμηρίων για την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης.
Αρχείο Δημήτριου και Αμαλίας Κοντολέοντος
Το αρχείο περιλαμβάνει επιστολές του γιατρού Δημητρίου Ι. Κοντολέοντος προς τη σύζυγό του Αμαλία (1941-1950), πέντε φύλλα της εφημερίδας Κυθηραϊκή Δράσις (1957-1962), φωτογραφίες του Κοντολέοντος σε εκδηλώσεις στα Κύθηρα (εθνική επέτειος, επίσκεψη βασιλέων και υπουργού Αλιπράντη) και ταχυδρομικά δελτάρια με φωτογραφίες του νησιού.
Αρχείο Δημήτριου Κακισόπουλου
Το αρχείο περιλαμβάνει υλικό που αφορά τον πολιτικό μηχανικό Δημήτριο Κακισόπουλο: Σημειώσεις μαθημάτων από τη φοίτησή του στο Πολυτεχνείο (1940-1946), αρχιτεκτονικά σχέδια οικοδομών και του «Στρατοπέδου πολιτικών φυγάδων Λαυρίου», διαφημιστικό υλικό, οικοδομικούς κανονισμούς (1940-1973). Επίσης περιλαμβάνεται υλικό που αφορά τον ανθυπομοίραρχο χωροφυλακής, Γεώργιο Καρακούκα και τη σύζυγό του, Ευφροσύνη Καρακούκα, υπάλληλο της Εθνικής Τράπεζας: Πιστοποιητικά (αστυνομική ταυτότητα, διαβατήρια), οικονομικά έγγραφα, ασφαλιστήρια συμβόλαια, αλληλογραφία με τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Συνταξιούχων ΕΤΕ και αποδείξεις πληρωμής δανείου προς τον Συνεταιρισμό (1967-1986). φυλλάδια συντάξεων, φωτογραφίες, ποικίλο υλικό και έντυπα θρησκευτικού περιεχομένου (1859-1934).
Αρχείο Δημήτριου Καλλιμασιώτη
Ο Δημήτριος Καλλιμασιώτης (1869-1929) ήταν εφοπλιστής, ναυτιλιακός πράκτορας και έμπορος γαιανθράκων. Διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπείας Λιμένος Πειραιώς και βουλευτής Αττικοβοιωτίας του κόμματος των Εθνικοφρόνων. Αντιβενιζελικών πεποιθήσεων, το 1917 υπέστη διώξεις και εξορίστηκε στη Σκόπελο. Το αρχείο του Καλλιμασιώτη περιέχει φύλλα εφημερίδων, σχεδιαγράμματα, έντυπα, δικαστικές αποφάσεις, επιστολές και καταλόγους που αφορούν κυρίως την προεδρία του Καλλιμασιώτη στην Επιτροπεία Λιμένος Πειραιώς, στον δικαστικό αγώνα του σχετικά με τις καταγγελίες της εφημερίδας Πατρίς (1916) και τον θάνατό του.
Αρχείο Δημητρίου Καπετανάκη
Ο Δημήτριος Καπετανάκης γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1912. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 η οικογένειά του βρέθηκε στην Αθήνα. Ο Καπετανάκης φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά) και συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Από εκεί έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1934 στη φιλοσοφία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Γερμανία συνέγραψε αρκετά φιλοσοφικά δοκίμια στην ελληνική γλώσσα. Ενδεικτικά αναφέρονται τα Έρως και Χρόνος, Η Μυθολογία του Ωραίου, Από τον Αγώνα του ψυχικώς μόνου. Το 1939 βρέθηκε στην Αγγλία, έχοντας στις αποσκευές του μια τριετή υποτροφία σπουδών από το Βρετανικό Συμβούλιο. Στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ βρέθηκε να εργάζεται υπό την επίβλεψη του George Humphrey Wolferstan (Dadie) Rylands, ενός από τους πιο γνωστούς ερευνητές του έργου του Σέξπηρ στη Βρετανία. Στη συνέχεια ο Καπετανάκης εργάστηκε για ένα μικρό διάστημα στο Τμήμα Τύπου της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αγγλία έγραψε κυρίως κριτικά λογοτεχνικά δοκίμια πάνω στα έργα των Proust, Rimbaud, Stephan George, Dostoevsky, Thomas Gray, Horace Walpole και Charlotte Brontë. Σχεδίαζε επίσης τη συγγραφή μιας φιλοσοφικής εργασίας στο έργο του Πλάτωνα και του Kierkegaard. Γνωρίστηκε με σημαντικές μορφές την αγγλικής λογοτεχνίας όπως την Edith Sitwell και τον William Plomer, καθώς και με τον ποιητή, επιμελητή και εκδότη John Lehmann. Ο John Lehmann δώρισε στα Αρχεία της Γενναδείου Βιβλιοθήκης τα προσωπικά έγγραφα, τις σημειώσεις και την αλληλογραφία του Καπετανάκη που πέρασαν στην κατοχή του μετά τον τραγικό θάνατο του ποιητή το 1944. Διαγνώστηκε με λευχαιμία το 1942 και άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο Westminster στο Λονδίνο. Ενταφιάστηκε στο West Norwood Cemetery. Το σύνολο του έργου του στην αγγλική γλώσσα εκδόθηκε to 1947 με τον τίτλο Demetrios Capetanakis: A Greek Poet in England (επιμέλεια John Lehmann). Το αρχείο περιλαμβάνει χειρόγραφα (δοκίμια, ποιήματα), προσωπικά έγγραφα (διαβατήριο, σημειώσεις), αλληλογραφία, ιδιαίτερα με τον John Lehmann (1940-1944), δημοσιεύσεις σχετικά με τον Καπετανάκη και αποκόμματα εφημερίδων.
Αρχείο Δημητρίου Καρέλλα και Υιών
Ο Δημήτριος Καρέλλας ήταν βιομήχανος και ιδιοκτήτης κλωστοϋφαντουργείου στη Σύρο, ατμόπλοιων και οικοπέδων. O Νικόλαος Καρέλλας ανέλαβε τη διοίκηση των Κλωστοϋφαντουργείων Σύρου μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1918. Ίδρυσε τις κλωστοϋφαντουργίες «ΒΕΛΚΑ» το 1920 και «Αιγαίον» το 1924. Το αρχείο Καρέλλα αποτελείται από ένα βιβλίο απογραφών των επιχειρήσεων της οικογένειας (1893-1928), το οποίο υπογράφει ο Δημήτριος Καρέλλας, και έπειτα ο γιος του, Νικόλαος, εκ μέρους και των αδερφών του, Θεόδωρου και Παναγιώτη.
Αρχείο Δημήτριου Καρμπαλιώτη
Το αρχείο περιέχει υλικό που σχετίζεται κυρίως με τη δραστηριότητα του Δημήτριου Καρμπαλιώτη στην Ομοσπονδία Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Καλαμάτας, προσωπική αλληλογραφία, αποδείξεις που αφορούν τη λειτουργία της επιχείρησής του και διάφορα προσωπικά και οικογενειακά έγγραφα. Το υλικό που αφορά την Ομοσπονδία περιλαμβάνει προκηρύξεις της Ομοσπονδίας, εισερχόμενη και εξερχόμενη αλληλογραφία με διάφορες ομοσπονδίες επαγγελματιών και βιοτεχνιών Πελοποννήσου: Σπάρτης, Πατρών, Τριπόλεως, Ηλείας, εμπορικά επιμελητήρια και συλλόγους: Επαγγελματικόν και Βιοτεχνικόν Επιμελητήριον Ελλάδος, Εμπορικόν και Βιομηχανικόν Επιμελητήριον Πύργου, Εμπορικός και Επαγγελματικός Σύλλογος Μεθώνης, Εμπορικός Σύλλογος «Ο Ερμής» εν Καλάμαις κ.ά. Εκτός από τοπικά θέματα καλύπτονται και τα παρακάτω: Πανεπαγγελματικόν Συνέδριον (8/12/1935), Συνέδριον της 2ας Αυγούστου της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών της Ελλάδος (1936), Α΄ Πανεπαγγελματικόν του ιδιωτικού δικαίου οργανώσεων συνέδριον (16/8/1936) που αποφάσισε την ίδρυση της Ανωτάτης Πανελληνίου Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών (περιλαμβάνεται και έκθεση πεπραγμένων του Καρμπαλιώτη από τη συμμετοχή του στα συνέδρια του Αυγούστου 1936). Τέλος υπάρχει συλλογή από πληρεξούσια διαφόρων επαγγελματικών και βιοτεχνικών συλλόγων του νομού Μεσσηνίας για να λάβουν μέρος στο Τοπικό Πανεπαγγελματικό Συνέδριο νομού Μεσσηνίας (1937). Περιλαμβάνεται επίσης προσωπική αλληλογραφία και προσωπικά-οικογενειακά έγγραφα, αποδείξεις που αφορούν την επιχείρηση, αλληλογραφία (5 έγγραφα) του ΤΕΒΕ κ.ά.