Ιστορία του Βόλου
Η συλλογή περιέχει 11 συνεντεύξεις σχετικά με διάφορες πτυχές της ιστορίας του Βόλου (πλημμύρα 1955, κατοχή-εμφύλιος, Ελληνογαλλική σχολή, Μικρασιάτες πρόσφυγες, ΤΕΜ, προσκοπισμός).
Collections
Ιστορική Βιβλιογραφία του Νεωτέρου Ελληνισμού
Τη δεκαετία του 1960 το ΚΕΙΝΕ εγκαινίασε το πρόγραμμα "Ιστορική Βιβλιογραφία του Νεωτέρου Ελληνισμού" με αντικείμενο τη βιβλιογράφηση όλων των δημοσιευμάτων που αναφέρονται στην πολιτική ιστορία και τον πολιτισμό του νεότερου ελληνισμού κατά τον 19ο και 20ό αιώνα. Η βιβλιογράφηση αυτή περιλάμβανε δελτία των εξής δύο κατηγοριών: Βασικά δελτία που περιλαμβάνουν τα βιβλιογραφικά στοιχεία του δημοσιεύματος Καθ' ύλην δελτία στα οποία ευρετηριάζεται το περιεχόμενο του δημοσιεύματος. Ειδικότερα αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει α. Χρονολογικά δελτία β. Ονοματολογικά δελτία (ονόματα προσώπων, τόπων, πραγμάτων) γ. Πραγματολογικά ή θεματικά δελτία. Ο λημματικός κατάλογος της Ιστορικής Βιβλιογραφίας του Νεωτέρου Ελληνισμού περιλαμβάνει τα λήμματα αυτής της τελευταίας υποκατηγορίας. Η διάρθρωση του καταλόγου αυτού, όπως και του γεωγραφικού και του χρονολογικού ευρετηρίου έχει μορφή δένδρου, από το γενικό προς το ειδικό. Είναι διαρθρωμένος σε 30 Γενικά λήμματα (π.χ. Βιομηχανία, Δίκαιο, Εκπαίδευση), 13 Ειδικά ή Επαναλαμβανόμενα (π.χ. Γεωργία- εκπαίδευση, Δίκαιο- φυλακές) και Μεμονωμένα, δηλαδή λήμματα που είτε θα ήταν εξεζητημένο να υπαχθούν σε γενικό λήμμα, είτε θα έπρεπε να υπαχθούν σε περισσότερα του ενός γενικά λήμματα. Με βάση αυτές τις γενικές αρχές και τις γενικές εννοιολογικές κατηγοριοποιήσεις, η πηγή των οποίων δεν δηλώνεται ρητά στον κανονισμό, έγινε ο αρχικός κατάλογος των γενικών λημμάτων και ένα δένδρο λημμάτων. Η αρχική επεξεργασία έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 και αντανακλά τις εννοιολογικές ταξινομήσεις της εποχής με αναφορά κυρίως στη δημόσια διοίκηση, την πολιτική και την οικονομία.Η εκπόνηση του προγράμματος της ιστορικής βιβλιογραφίας έχει διακοπεί ήδη από τη δεκαετία του 1990, αλλά ο λημματικός κατάλογος εξακολουθεί να αποτελεί χρήσιμο εργαλείο έρευνας και τεκμηρίωσης. Το εργαλείο αυτό, πρέπει να δηλωθεί, έχει και χρονικό και ιδεολογικό πρόσημο. Ο χρήστης του καταλόγου καλείται να τον αντιμετωπίσει όχι μόνο ως εργαλείο έρευνας, αλλά και ως προϊόν της εποχής στην οποία καταρτίσθηκε. Φέρει δηλαδή τη σφραγίδα της ακαδημαϊκής ιστοριογραφικής παραγωγής των μέσων του 20ού αιώνα και της ιδεολογικής φυσιογνωμίας των συντακτών της. Ως εκ τούτου, ο συνεχής εκσυγχρονισμός του είναι επιβεβλημένος.
Ιστορική και Εθνογραφική συλλογή
Συλλογή που περιέχει κοστούμια,έγγραφα, φωτογραφίες, παλιές εφημερίδες,αντικείμενα οικιακής χρήσης,γεωργικά εργαλεία, έπιπλα, πίνακες κ.α.
Ιστορική Συλλογή
Η Ιστορική Συλλογή του Εβραϊκού Μουσείου περιλαμβάνει σπάνια βιβλία, χειρόγραφα, έγγραφα, επιτύμβιες πλάκες και αφιερωματικές στήλες, φωτογραφίες, νομίσματα, μετάλλια, επιγραφές, εφημερίδες και περιοδικά, στα οποία αποτυπώνεται η μακραίωνη ιστορική πορεία των Ελλήνων Εβραίων.
Ιστορική Συλλογή Καστελλορίζου
Η συλλογή περιλαμβάνει αρχειακό και φωτογραφικό υλικό σχετικό με τη νεώτερη ιστορία του νησιού, από το 19ο αιώνα ως και την ενσωμάτωσή του με την Ελλάδα, το 1948. Επίσης στη συλλογή ανήκουν χρηστικά αντικείμενα, φορεσιές, όπλα, αρχιτεκτονικά στοιχεία (ξύλινη θύρα, λίθινος φεγγίτης, σιδεριά παραθύρου κ.α.) που εμπλουτίζουν την έκθεση και συνθέτουν την εικόνα μιας εποχής περασμένης, αλλά πολύ σημαντικής για την ιστορική πορεία του Καστελλορίζου.
Ιστορική-Πολεμική Συλλογή
Η συλλογή στεγάζεται στο τμήμα ιστορικής μνήμης του μουσείου. Περιλαμβάνει όπλα, πολεμικό υλικό, έγγραφα οπλιτών και στρατιωτικών μονάδων, προσωπικά αντικείμενα πολεμιστών και διάφορα άλλα κειμήλια της περιόδου από το 1821 έως τον εμφύλιο.
Ιστορικό Αρχείο
Στο Τμήμα Ιστορικών Αρχείων της ΥΙΝ (ΥΙΝ/Ι) φυλάσσεται ταξινομημένο, πλούσιο- έντυπο και όχι μόνο – αρχειακό υλικό, που σχετίζεται με σημαντικές περιόδους (Βαλκανικοί – Β΄Π.Π κ.α) τόσο της παλαιότερης όσο και της νεώτερης ναυτικής ιστορίας του ελληνικού έθνους. Το εν λόγω τμήμα είναι επιφορτισμένο με σειρά έργων – πρωτοβουλιών με σκοπό τον συνεχή εμπλουτισμό του ιστορικού αρχειακού υλικού της υπηρεσίας, την βέλτιστη δυνατή αξιοποίησή του καθώς και την δημιουργία δομών για την ακριβή καταγραφή και αποθήκευση του (ψηφιοποίηση). Ταυτόχρονα το τμήμα συνεργάζεται και ικανοποιεί αιτήματα ερευνητών, διεκπεραιώνει ζητήματα ιστορικής φύσεως που άπτονται του Πολεμικού Ναυτικού σε συνεργασία με το ΓΕΝ/ΔΕΔΗΣ και συνάπτει συνεργασίες με οργανισμούς και ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Ναυτικής Ιστορίας συμμετέχοντας σε καινοτόμες δραστηριότητες όπως συντήρηση ιστορικών κειμηλίων ή έρευνες για εντοπισμό και έρευνα ναυαγίων.
Ιστορικό Αρχείο Ένωσης Ποντίων Σουρμένων
Η συλλογή περιλαμβάνει έντυπο και φωτογραφικό υλικό, χάρτες, παλαιά τεύχη εφημερίδων και περιοδικών, κ.ά. Ειδικότερα, υπάρχουν τεκμήρια σχετικά με τη ίδρυση του οικισμού των Σουρμένων από τους πρόσφυγες του Ευξείνου Πόντου, τη συνέχιση του ταφικού εθίμου και των παραδόσεων που έφεραν οι κάτοικοι από τον Πόντο, καθώς και την ίδρυση της Ενώσεως Ποντίων Σουρμένων (1924). Το υλικό αναδεικνύει την ιστορικότητα του Συλλόγου και της περιοχής, ως χώρο εγκατάστασης Ποντίων προσφύγων. Ανάμεσα στα εκθέματα, βρίσκονται τίτλοι ανταλλαγής πληθυσμών, απολυτήρια του δημοτικού σχολείου Σουρμένων (1929-1937), πιστοποιητικά βάφτισης από την Τραπεζούντα, ένα απολυτήριο του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας και άλλα πολύτιμα έγγραφα.
Ιστορικό Αρχείο Τάκη Μαύρου
Υλικό έρευνας του Τάκη Μαύρου, με αντικείμενο τη μελέτη και καταγραφή συμβολαίων των συμβολαιογραφείων Άργους και Ναυπλίου.
Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο
Η συλλογή περιλαμβάνει φωτογραφίες, το αρχείο του Χρυσοστόμου Σμύρνης καθώς και προσωπικά του είδη, το αρχείο Στέλιου Σπεράντζα, προσωπικά είδη του στρατηγού Παπούλα, ενδυμασίες μεγαλοαστικές και της ενδοχώρας, χαλιά, προσωπικά είδη του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Χατζησταύρου και του Χρυσοστόμου Βούλτσου, πρώτου Μητροπολίτη Σμύρνης.
Ιστορικόν Λεξικόν της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της τε κοινώς ομιλουμένης και των Ιδιωμάτων
Πολύτομο λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, των διαλέκτων και των ιδιωμάτων της, που αφενός αποθησαυρίζει τον λεξιλογικό πλούτο της σύγχρονης ελληνικής γλώσσας, τόσο της κοινής της μορφής όσο και των κατά τόπους παραλλαγών της, από το 1800 και εξής, και αφετέρου εξετάζει τις μορφολογικές και σημασιολογικές μεταβολές των αποθησαυριζόμενων λέξεων διαχρονικά. Το Λεξικό αριθμεί ως τώρα 5 τόμους, φθάνοντας ως το γράμμα Δ (λήμμα δαχτυλωτός). Υπό ολοκλήρωση βρίσκεται και η ηλεκτρονική έκδοση των εκδεδομένων τόμων Α΄-Ε΄2, δηλ. η ηλεκτρονική οργάνωση των λεξικογραφικών πληροφοριών που καταχωρίζονται στα ήδη εκδεδομένα άρθρα του Λεξικού Α-δαχτυλωτός.
Ἱστορικὸν Λεξικὸν τῆς Νέας Ἑλληνικῆς, τῆς τε κοινῶς ὁμιλουμένης καὶ τῶν ἰδιωμάτων, τ. Α΄-Ε΄. (ψηφιακή συλλογή)
Πρόκειται για την ψηφιοποιημένη εκδοχή μέρους του Ιστορικού Λεξικού της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της Ακαδημίας Αθηνών (άρα - ’γγαστρολογε͜ιέμαι) σε μορφή TEI XML. Το Ιστορικόν Λεξικόν της Νέας Ελληνικής Γλώσσης της τε Κοινώς Ομιλουμένης και των Ιδιωμάτων (ΙΛΝΕ) είναι ένα ερμηνευτικό ιστορικό λεξικό, περιγραφικό και όχι ρυθμιστικό, της ομιλουμένης νέας ελληνικής γλώσσας σε όλες της ποικιλίες της. Καλύπτει το χρονικό διάστημα από την αρχή του 19ου αι. και εξής. Η θεώρησή του είναι ιστορική, δηλαδή επιδιώκεται η σύνδεση γλωσσικών τύπων και σημασιών με τη διαχρονική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας και η τεκμηρίωση της αδιάσπαστης συνέχειας αυτής. Το ΙΛΝΕ εκδίδεται από το Κέντρον Ερεύνης των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων-ΙΛΝΕ της Ακαδημίας Αθηνών. Μέχρις στιγμής έχουν τυπωθεί πέντε τόμοι (1933-1989), που καλύπτουν τα γράμματα α- δαχτυλωτός, ενώ είναι έτοιμος προς εκτύπωση ο έκτος τόμος.
Ιωάννης Δ. Λαμπάκης (ψηφιακή συλλογή)
Οι εκ Μουντάδου Τήνου καταγόμενοι αδελφοί Ιωάννης, Γεώργιος και Εμμανουήλ Λαμπάκης διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στην καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή της Ελλάδος του δευτέρου μισού του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Ο Ιωάννης Δ. Λαμπάκης ως φωτογράφος (1851-1916), πριν από τη χειροτονία του σε ιερέα, με συμμετοχές και επαίνους σε διαγωνισμούς της εποχής, υπήρξε ο επίσημος φωτογράφος των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων.Περιλαμβάνει το άλμπουμ των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων και φωτογραφίες σε εκτύπωση δική του με ποικίλα θέματα.