Επιστολές, τηλεγραφήματα, επίσημα έγγραφα κ.λπ. τεκμήρια από και προς τον Γεώργιο Μπούσιο.

Ο Γεώργιος Μπούσιος (Γρεβενά, 1875 – Αθήνα, 1929) ήταν από τους πρωτοπόρους του Μακεδονικού Αγώνα στην περιφέρειά του. Βουλευτής στο οθωμανικό κοινοβούλιο το 1908, μέλος της «Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως» υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των εθνοτήτων της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Το 1915 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής Κοζάνης στο ελληνικό κοινοβούλιο, ως ηγετικό στέλεχος του ανεξάρτητου συνδυασμού του Ίωνα Δραγούμη. Ανέλαβε μάλιστα την ηγεσία του συνδυασμού μετά τη δολοφονία του τελευταίου. Βουλευτής για μακρύ χρονικό διάστημα (1915-1922, 1926-1928) φιλοβασιλικός αλλά αντίθετος του Γούναρη, αρνήθηκε την πρόταση να σχηματίσει κυβέρνηση τον Μάρτιο του 1922. Ανέλαβε ωστόσο υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Τριανταφυλλάκου, μετά την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου. Η οικογένεια Μπούσιου κατείχε κτήματα στην περιοχή των Γρεβενών, όπου καλλιεργούσε καπνά, σιτηρά, οπωροκηπευτικά κ.ά. Το αρχείο περιλαμβάνει υπομνήματα, αναφορές, σημειώματα και αλληλογραφία που αφορούν την πολιτική δραστηριότητα του Γεωργίου Μπούσιου καθώς και την οικογενειακή και προσωπική αλληλογραφία των αδελφών Μπούσιου (Γεωργίου, Δημητρίου, Βασιλείου, Ελισάβετ, Αγγελικής). Το υλικό το σχετικό με την πολιτική δραστηριότητα του Γεωργίου αφορά την θητεία του στο οθωμανικό και ελληνικό κοινοβούλιο και τις βουλγαρικές ακρότητες στη Μακεδονία μετά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. - Οθωμανικό κοινοβούλιο: Πολιτική του κόμματος «Ενώσεως και Προόδου», αιτήματα Αλβανών Λαμπουριάς προς την κυβέρνηση, κτηματικά ζητήματα μονής Ολυμπιώτισσας Ελασόνας, φυλλάδιο "Le diagnostique de la Turquie actuelle", έγγραφα στα οθωμανικά κ.ά. [1908-1910]. Χειρόγραφη αναφορά για τις βουλγαρικές ακρότητες στη Μακεδονία μετά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και επιστολή του πρίγκιπα Νικολάου προς τον βούλγαρο στρατηγό Hessaptcief για το θέμα (1913). - Ελληνικό κοινοβούλιο: Υπομνήματα και επιστολές των: νομάρχη Πέλλας, μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανού, Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, υποδιοικητή Γρεβενών Εμμ. Κωνσταντινίδη, ηγουμένων μονών Σπηλαίου και Ζάβορδας, Σπ. Ευθυμιάδη, Στέφανου Λαδά, Στέφανου Σταματόπουλου, διαφόρων δασκάλων, ακτημόνων και μακεδόνων στρατιωτών σχετικά με το κίνημα Εθνικής Αμύνης Θεσσαλονίκης και τη συμπεριφορά των Γάλλων στρατιωτών στο Κηπουριό Γρεβενών (1916-1917) (βλ. επιστολές του Σπ. Ευθυμιάδη στον υποφ. 1.3). Επίσης υπομνήματα και επιστολές για την εκπαίδευση των ελληνικών και ξενόφωνων πληθυσμών της Μακεδονίας και την κατάσταση των δασκάλων της περιοχής, την αποκατάσταση ακτημόνων, τα κτηματικά ζητήματα των μονών Σπηλαίου και Ζάβορδας, τη Μικρασιατική Εκστρατεία (κίνημα Εθνικής Αμύνης στη Σμύρνη, απόψεις για την πολιτική κατάσταση και την εξωτερική πολιτική, αποστράτευση μακεδόνων στρατιωτών κ.ά.), την πολιτική δραστηριότητα Μπούσιου, τη λειτουργία του Ωδείου Εθνικής Μουσικής κ.ά. Αλληλογραφία μελών της οικογένειας: Οικογενειακή του Γεωργίου με τους αδελφούς του Δημήτριο (σχετικά με την καλλιέργεια των κτημάτων της οικογένειας, 1925-1927), Βασίλειο και Αγγελική, προσωπική του Γ. Μπούσιου με την «Ανώνυμη Οθωμανική Συνεργατική Εταιρία Τυρεμπόρων» στην Κωνσταντινούπολη, της οποίας φαίνεται ότι ήταν σημαίνων στέλεχος, και άλλους (1913-1927). Αλληλογραφία του Βασίλειου Μπούσιου με τους Αθανάσιο Μπούσιο και τον Ιωάννη Μακρή (1908-1911). Αλληλογραφία του Δημητρίου, της Ελισάβετ και της Αγγελικής Μπούσιου (1914-1962) και ποικίλα.

Ο Γεώργιος Ν. Παπαϊωάννου γεννήθηκε στο Αγρίνιο το έτος 1900 γιος του Νικόλαου Παπαϊωάννου και της Δήμητρας Σκαλτσοδήμου. Από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από τις ιστορικές οικογένειες της Επανάστασης του 1821 Σκαλτσά/Σκαλτσοδήμου και Στάικου. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πολέμησε στη Μικρασιατική Εκστρατεία όπου υπηρέτησε ως ανθυπίατρος κατά τα έτη 1919-1922. Άσκησε το ιατρικό επάγγελμα και αναμείχθηκε ενεργά στην ελληνική κεντρική πολιτική ζωή της εποχής του καθώς και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το 1932 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Υπηρέτησε ως ιατρός στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Στη συνέχεια εισήλθε στην αντίσταση σχηματίζοντας το 1942 Εθνική Οργάνωση Εσωτερικού με την επωνυμία Πατριωτική Οργάνωση Τριχωνίδος. Συγκρότησε ένοπλο αντάρτικο σώμα και διορίσθηκε από τον Ναπολέοντα Ζέρβα αρχηγός του Υπαρχηγείου αρχικά και Αρχηγείου στη συνέχεια Τριχωνίδος. Ανέπτυξε ισχυρή δράση στην ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας συγκρουόμενος με τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα καθώς και με τους ιδεολογικούς αντιπάλους του ΕΛΑΣ. Το 1944 μετακινήθηκε στην Αθήνα όπου διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Πόλεως Αθηνών του ΕΔΕΣ. Με το πέρας της Κατοχής αναμείχθηκε και πάλι στην πολιτική• εξελέγη βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας το 1946 με το κόμμα των Εθνικών Φιλελευθέρων του Στ. Γονατά. Πρωτοστάτησε στην αναγνώριση και την απονομή ηθικών και υλικών αμοιβών στους εθνικόφρονες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης με πλήθος ενεργειών του από το 1946 και εξής. Από το 1959 ώς το 1964 διετέλεσε δήμαρχος Αγρινίου προωθώντας και εκτελώντας πλείστα έργα κοινής ωφελείας στην πόλη. Απεβίωσε στην Αθήνα το 1986 και ετάφη στο Αγρίνιο. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ Το Αρχείο Γεωργίου Ν. Παπαϊωάννου αρθρώνεται σε οκτώ θεματικές ενότητες: 1. Εθνική Αντίσταση: ΕΔΕΣ-γενικά, Αλληλογραφία, Επιτροπή πόλεως Αθηνών (αλληλογραφία), Εκθέσεις για την δράση οργανώσεων του ΕΔΕΣ, Φωτογραφίες 1943-1944, Άλλες αντιστασιακές οργανώσεις 2. Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης: Νομοθετικό πλαίσιο, Η συμβολή του Γ.Ν.Π. στην αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, Αναγνώριση πολεμικής δράσης του Γ.Ν.Π., Ονομαστικές καταστάσεις αγωνιστών, Βεβαιώσεις-αιτήσεις αγωνιστών, Εκθέσεις δράσεως αγωνιστών 3. Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης: ΕΔΕΣ Αθηνών και ΕΔΕΣ Τριχωνίδος, Νεώτερες ενώσεις αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 4. Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης: Διαμάχες και διενέξεις αντιστασιακών 5. Βίος, δημαρχία Αγρινίου, οικογένεια και πρόγονοι Γ.Ν.Π. 6. Ιστορική επεξεργασία περιόδου Εθνικής Αντίστασης και ιστορικές καταβολές οικογένειας Γ.Ν.Π. 7. Αρχειακό υλικό Νικολάου Γ. Παπαϊωάννου 8. Εφημερίδες και αποκόμματα τύπου: Ελλάδα-Μεσοπόλεμος, Ο πόλεμος του 1940, Κατοχή, Εθνική Αντίσταση-Αφιερώματα, Τύπος Αιτωλοακαρνανίας, Εφημερίδες αγωνιστών και οργανώσεων αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, Εφημερίδες Αιτωλοακαρνανίας και αποκόμματα τύπου με άρθρα και αναφορές στο πρόσωπο του Γ.Ν.Π., Εφημερίδες και αποκόμματα τύπου με άρθρα περί Κατοχής-Εθνικής Αντίστασης-Εμφυλίου συλλεγέντα υπό Νικολάου Γ. Παπαιωάννου μετά τον θάνατο του Γ.Ν.Π., Νεώτερα αντίγραφα εφημερίδων των ετών 1915-1949 συλλεγέντα υπό Νικολάου Γ. Παπαιωάννου μετά τον θάνατο του Γ.Ν.Π. Οι δύο πρώτες ενότητες, Εθνική Αντίσταση (1) και Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης (2), αποτελούν τον κυρίως κορμό του αρχειακού υλικού, το σημαντικότερο και εκτενέστερο τμήμα ολοκλήρου του αρχείου. Στην πρώτη απόκειται υλικό, αντίγραφο και πρωτότυπο, που αφορά την αντιστασιακή οργάνωση ΕΔΕΣ, την ίδρυσή της, αλληλογραφία μεταξύ του ιδρυτή του ΕΔΕΣ Ν. Ζέρβα και υποεπιτροπών και μελών του, τη δράση τους καθώς και φωτογραφίες των αγωνιστών• στη δεύτερη ενότητα βρίσκονται όλο το νομοθετικό πλαίσιο, τα διατάγματα, τα νομοθετήματα, η συμβολή του ΓΝ.Π. στην αναγνώριση των εθνικοφρόνων αγωνιστών και πλήθος ονομαστικών καταλόγων με τις αιτήσεις των αγωνιστών συνοδευόμενες από ποικίλο συνημμένο υλικό (βεβαιώσεις, εκθέσεις δράσεως κ.α.) για την αναγνώρισή τους ως αντιστασιακών. Στις επόμενες δύο ενότητες, Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης (3): ΕΔΕΣ Αθηνών και ΕΔΕΣ Τριχωνίδος και Νεώτερες ενώσεις αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης (4): Διαμάχες και διενέξεις αντιστασιακών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το υλικό που αφορά τις αντεκδικήσεις των υποψηφίων προς αναγνώριση αντιστασιακών καθώς το πλήθος του συνημμένου υλικού κατά προσωπική περίπτωση εξακτινώνεται σε πλείστα ζητήματα του πολιτικού, κοινωνικού και ατομικού βίου στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου. Στις επόμενες ενότητες έχει ταξινομηθεί το υλικό που αφορά ειδικότερα και προσωπικότερα θέματα του Γ.Ν.Π., την οικογένειά του, την θητεία του ως δημάρχου Αγρινίου και υλικό συλλεγέν μετά το θάνατο του Γ.Ν.Π. από τον γιο του, βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας, Νικόλαο Γ. Παπαϊωάννου• τέλος, πλήθος εφημερίδων και αποκομμάτων τύπου, αθηναϊκού και αιτωλοακαρνανικού που καλύπτουν σημαντικό τμήμα του 20ού αιώνα.

Ατομικός φάκελος του γιατρού Γ. Νικολετόπουλου από το Τζάνειο νοσοκομείο όπου εργαζόταν. Περιλαμβάνονται: αίτηση διορισμού του στο Τζάνειο, απόφαση διορισμού και πρωτόκολλο ορκωμοσίας, πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, κλήσεις του σε απολογία και έγγραφες απολογίες του για ζητήματα που αφορούν την λειτουργία του νοσοκομείου στην περίοδο της Κατοχής (1942-1943), παροχή και διακοπή αναρρωτικής άδειας στον Γ. Νικολετόπουλο (Οκτ. 1944). Πιστοποιητικό γάμου (1914) των γονέων του (εκδ. 1951).

Χειρόγραφα και δακτυλόγραφα σειράς εκπομπών του Γ. Ξανθοπουλίδη στο Β΄πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας με τίτλο «Τα παιδιά μαθαίνουν μουσική» και θέματα από την ιστορία της μουσικής, κυρίως από τη ζωή των κλασικών ευρωπαίων συνθετών.

Αλληλογραφία του δικηγόρου Γεωργίου Παπαγιάννη (Αθήνα) με τον εξάδελφό του Ηφαιστίωνα Επαμ. Κυριαζή (στο Κάϊρο) σχετική με οικονομικά και κληρονομικά ζητήματα, προβλήματα που προέκυπταν από την επιτροπεία της Αρτέμιδος Κυριαζή και τη διαχείριση γενικότερα της κινητής και ακίνητης περιουσίας της οικογένειας Κυριαζή.

Η οικογένεια Παπαθανασίου καταγόταν από το Μοναστήρι της Μακεδονίας και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα γύρω στο 1916. Ο Γεώργιος Α. Παπαθανασίου άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου για τουλάχιστον 45 χρόνια στην Αθήνα. Ήταν νομικός σύμβουλος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας και μαζί με τον αδελφό του Αριστείδη εργάστηκαν επί 20 χρόνια στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο του υπουργείου Παιδείας και ασχολήθηκαν με τη διεκπεραίωση διοικητικών και συνταξιοδοτικών υποθέσεων δημοσίων υπαλλήλων. Ο Γ. Παπαθανασίου ήταν ιδρυτικό μέλος και για 10 χρόνια γραμματέας της Μακεδονικής Εκπαιδευτικής Εταιρείας. Υπήρξε συνεργάτης του μακεδόνα καθηγητή Αντώνιου Χρηστομάνου, πολιτευτή και υπουργού, πρόεδρου της Μακεδονικής Εκπαιδευτικής Εταιρείας. Ήταν επίσης ιδρυτής και εκδότης της μηνιαίας επιθεώρησης «Νέαι Χώραι», οργάνου της Εταιρείας. Η Μακεδονική Εκπαιδευτική Εταιρεία (M.E.E.) ιδρύθηκε το 1925 με σκοπό την προαγωγή της εκπαίδευσης στη Μακεδονία και τη Θράκη. Ο Παπαθανασίου διατέλεσε επίσης πρόεδρος του Ροταριανού Ομίλου και μέλος του Ελληνογιουγκοσλαυϊκού Συνδέσμου. Παρουσίαση περιεχομένου: Το αρχείο περιλαμβάνει τεκμήρια σχετικά με τις πολιτιστικές και επαγγελματικές δραστηριότητες του δικηγόρου Γ.Α. Παπαθανασίου ως νομικού συμβούλου της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας και του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Συμβουλίου του υπουργείου Παιδείας. Περιέχονται τεκμήρια σχετικά με την Μακεδονική Εκπαιδευτική Εταιρεία, της οποίας ήταν μέλος και γραμματέας ο Παπαθανασίου (1925-1940), του Ελληνογιουγκοσλαυϊκού Συνδέσμου (1930-1936) και του Ροταριανού Ομίλου (1950-1963) καθώς και μέρος της αλληλογραφίας του, κυρίως με τον μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης, Ιωακείμ (1934-1941). Επίσης περιλαμβάνεται μεγάλος αριθμός διάφορων δικαιολογητικών και εγγράφων που αφορούν δημοδιδασκάλους και άλλους δημοσίους υπαλλήλους και που χρησιμοποιήθηκαν για τη διεκπεραίωση συνταξιοδοτικών και διοικητικών υποθέσεων, που είχε αναλάβει ως δικηγόρος ο Παπαθανασίου. Η αναλυτική περιγραφή του αρχείου είναι προσβάσιμη στο: http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A0%CE%91%CE%A0%CE%91%CE%98%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%A3%CE%99%CE%9F%CE%A5_%CE%93%CE%95%CE%A9%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf

Περιλαμβάνεται ένα τετράδιο με τίτλο "Οι θυσίες των Ιταλών στην Κέρκυρα", γραμμένο από τον κερκυραίο Γεώργιο Πολίτη, όπου εξιστορούνται οι εκτελέσεις και οι διώξεις των Ιταλών από τους Γερμανούς μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας και τον αφοπλισμό των ιταλικών στρατευμάτων.

Διοικητικά και οικονομικά έγγραφα, αλληλογραφία, προσωπικά έγγραφα.

Ο Γεώργιος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Ύδρα το 1785. Ο πατέρας του Δημήτριος ασχολιόταν με τη ναυπηγική τέχνη και υπηρέτησε για πολλά χρόνια στην οθωμανική ναυαρχίδα. Είχε κατασκευάσει, πρώτος στην Ύδρα, ένα σκαρί δίστηλο βάρους 800 κιλών, απομίμηση των ιστιοφόρων που χρησιμοποιούνταν στα ιταλικά παράλια και ονομάζονταν σαχτούρια. Λέγεται ότι από τότε μετονομάστηκε και κράτησε ως επώνυμο το Σαχτούρης. Ο Γεώργιος από πολύ μικρός υπηρέτησε αρχικά στο πλοίο του θείου του Αντώνη Ηλία, στο λατινάδικο του Κανάκη. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως ναύτης σε διάφορα υδραίικα πλοία που ανήκαν στον θείο του Γεώργιο Βούλγαρη μέχρι το 1804, όταν ο καπετάν Φραγκίσκος Βούλγαρης (αδελφός του θείου του) αγόρασε ένα σπετσιώτικο πλοίο και τον πήρε για ναύκληρο. Το 1815 ο Γεώργιος Σαχτούρης ήταν ναύκληρος και πολύ γρήγορα αυτεξούσιος πλοίαρχος ενός καινούργιου τρίστηλου μπρικιού που είχε κατασκευάσει ο Βούλγαρης στην Ύδρα. Το 1819 έγινε πλοίαρχος και συνιδιοκτήτης του βριγαντίνου “Αθηνά” που ναυπηγήθηκε στο Μανδράκι της Ύδρας. Ως πλοίαρχος του “Αθηνά” πήρε μέρος στην υδραίικη μοίρα με αρχηγό τον Γιακουμάκη Τομπάζη, που με τη σπετσιώτικη και ψαριανή μοίρα εξέπλευσαν στις 22 Απριλίου του 1821 για να απελευθερώσουν τη Χίο και τη Σάμο. Τον Φεβρουάριο του 1822 πήρε μέρος στη ναυμαχία της Πάτρας. Την ίδια χρονιά με τους πλοιάρχους Μαστραντώνη, Κριεζή και Μπρούσκο και αρχηγό τον Δ. Παναγιώτου ανάγκασαν την τουρκική μοίρα που απέκλειε το Μεσολόγγι να καταφύγει στα Δαρδανέλλια. Το 1824 είναι η χρονιά που ξεκινά το ημερολόγιο του πολεμικού βριγαντίνου “Αθηνά”, όπου καταγράφονται λεπτομερώς και σχολιάζονται τα ναυτικά γεγονότα, οι καιρικές συνθήκες, οι ναυμαχίες και τα πρόσωπα. Σύμφωνα με το ημερολόγιο ο Σαχτούρης έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Κάσου (Ιούνιος 1824), των Ψαρών (Ιούνιος-Ιούλιος 1824), της Σάμου και στην εκστρατεία κατά των ενωμένων εχθρικών στόλων. Το 1825 συμμετείχε στην εκστρατεία υπέρ του Μεσολογγίου, το 1826 στη ναυμαχία της Σάμου και της Μυτιλήνης, ενώ το 1827 συμμετείχε στην εκστρατεία του Κόχραν στην Αλεξάνδρεια, η οποία όμως δεν πέτυχε την πυρπόληση του αιγυπτιακού στόλου, και στη συνέχεια, πάντα με τον Κόχραν, στις επιχειρήσεις κατά του Βασιλαδίου, έξω από το Μεσολόγγι. Στις αρχές του 1828, ο Γεώργιος Σαχτούρης διορίστηκε από την κυβέρνηση ναυτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων αρχηγός πολεμικής ναυτικής μοίρας με στόχο τον αποκλεισμό των δυτικών παραλίων της Πελοποννήσου. Ο Σαχτούρης διετέλεσε μέλος της Ναυτικής Υπηρεσίας το 1830, μέλος της Επιτροπής των Ναυτικών Καταλόγων το 1833, και μετά την άφιξη του Όθωνα, ενταγμένος στο βασιλικό ναυτικό με το βαθμό του πλοιάρχου Α΄τάξεως, υπηρέτησε ως διευθυντής του Ναυστάθμου στον Πόρο μέχρι τον θάνατό του το 1841. Παρουσίαση του αρχείου Το αρχείο Σαχτούρη αγοράστηκε τον Οκτώβριο του 2000. Προέρχεται από την ίδια την οικογένεια και ήταν στην κατοχή του δισέγγονου του αντιναυάρχου, αξιωματικού του στρατού Δημητρίου Αλεξάνδρου Σαχτούρη, από όπου περιήλθε στα χέρια της ανιψιάς του Ζωής Βαλετοπούλου. Μοιάζει να έχει διασωθεί το σύνολο του αρχείου Γεωργίου Σαχτούρη. Στο Μουσείο Μπενάκη έχει κατατεθεί ένα πολύ μικρό τμήμα του (46 έγγραφα) των ετών 1804-1874 καθώς και ορισμένα αντικείμενα που του ανήκαν όπως δύο λυόμενα μπαστούνια, το τσιμπούκι του, ένα τηλεσκόπιο και μία πυξίδα. Στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας και στην Ιστορική Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος εναπόκεινται τμήματα των αρχείων Ανδρέα Μιαούλη, Αντώνη Κριεζή, Αναστασίου Τσαμαδού, Λάζαρου Πινότση και άλλων συναγωνιστών του Σαχτούρη στο ναυτικό αγώνα της Επανάστασης, αλλά όχι του ίδιου του Σαχτούρη. Στο Μουσείο της Ύδρας ωστόσο, φυλάσσονται και εκτίθενται αντικείμενα που ανήκαν στον υδραίο αντιναύαρχο, όπως το τρομπόνι και το σπαθί του καθώς και δύο ναυτικά βαρόμετρα. Το αρχείο Σαχτούρη εμπλουτίζει τις συλλογές του ΕΛΙΑ, όσον αφορά τα προσωπικά αρχεία Υδραίων, όπως είναι τα αρχεία των Μανώλη και Ιάκωβου Τομπάζη, της οικογένειας Μπουντούρη, των Ιωάννη και Παύλου Κουντουριώτη, καθώς και θεματικά, από το ίδιο το περιεχόμενό του, επαυξάνει τα αρχεία που σχετίζονται με την Ελληνική Επανάσταση. Ενδεικτικά το συγκεκριμένο αρχείο Σαχτούρη προσφέρει μία ενδιαφέρουσα θεματική γύρω από τη ναυτιλία -τον εμπορικό και πολεμικό στόλο της εποχής-, την οικονομική και λογιστική διαχείριση των ναυτικών δυνάμεων, τη σύνθεση, διατροφή και διαβίωση των ναυτικών πληρωμάτων στον Αγώνα, όπως και τις συνέπειες για τον πληθυσμό και τον εχθρό ενός θαλάσσιου αποκλεισμού μιας περιοχής, όπως ήταν αυτός του Μεσσηνιακού κόλπου το 1828. Παρουσίαση του περιεχομένου του αρχείου Η ταξινόμηση του αρχείου έγινε εξ αρχής -με άξονες τη θεματική και χρονολογία των τεκμηρίων- δεδομένου ότι τα αρχειακά τεκμήρια ήταν σε απόλυτη αταξία. Φαίνεται ότι τα έγγραφα είχαν φυλαχτεί στο παρελθόν σε ρολά και πολλά από αυτά ισιώθηκαν και τοποθετήθηκαν σε ζελατίνες από τους κληρονόμους, με τη βοήθεια συντηρητή. Το αρχείο φυλάσσεται σήμερα σε επτά αρχειακούς φακέλους που αφορούν κατά κύριο λόγο τον Γεώργιο Σαχτούρη. Από αυτούς ένας φάκελος αφορά τον γιο του Δημήτριο και ένας διάφορα άλλα μέλη της οικογένειας Σαχτούρη. Ο πρώτος (1) φάκελος περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα (1822-1831) προερχόμενα από τον κυβερνήτη Καποδίστρια, τον γραμματέα Επικρατείας Σπ. Τρικούπη, τις εκάστοτε αρμόδιες κυβερνητικές αρχές για το Ναυτικό (υπουργείο Ναυτικών, Επιτροπή Ναυτικών, Γραμματεία επί των Ναυτικών, Γενικό Φροντιστήριο) που συνίστανται κυρίως σε διαταγές και οδηγίες προς τη ναυτική μοίρα που διοικούσε ο Σαχτούρης. Περιλαμβάνει επίσης σπάνια ανέκδοτα έγγραφα προερχόμενα από τη Βουλή των Ψαρών και τους παραστάτες της, Αναγνώστη Μοναρχίδη και Χ΄΄Ανδρέα Αργύρη (1822), έγγραφα των προκρίτων της Ύδρας και των Σπετσών προς τους ναυάρχους, αντιναυάρχους, καπετάνιους και συντροφοναύτες των νησιών καθώς και έγγραφα που προέρχονται και αφορούν τη διοίκηση νησιών του Αιγαίου -κυρίως τη Σάμο- και την Πελοπόννησο (1825-1828). Ο δεύτερος (2) φάκελος περιέχει κυρίως έγγραφα σχετικά με τον αποκλεισμό του Μεσσηνιακού Κόλπου, τα οικονομικά και την τροφοδοσία των πλοίων, τον καταμερισμό των λειών (κατασχέσεων χρημάτων και εμπορευμάτων). Στον τρίτο (3) φάκελο έχουν συγκεντρωθεί τα έγγραφα, τα σχετικά με τη Ναυτική Υπηρεσία, το Ναυτικό Διευθυντήριο και τις εργασίες της Επιτροπής των Ναυτικών Καταλόγων, που περιλαμβάνουν εκατοντάδες ονομάτων ναυτικών, με λεπτομερή στοιχεία για τη δράση του καθένα στη διάρκεια του Αγώνα. Οι φάκελοι τέσσερα και πέντε (4-5) περιέχουν την αλληλογραφία του Γ.Σαχτούρη και καλύπτουν την περίοδο 1825 1840. Σαφώς εκτενέστερη είναι η αλληλογραφία του 1828 ενώ δεν είναι αμελητέα για τα έτη 1825-1831. Μεταξύ των επιστολογράφων συναντώνται οι περισσότεροι -γνωστοί ή λιγότερο γνωστοί- ιδιοκτήτες πλοίων, καπετάνιοι και πυρπολητές της Επανάστασης. Συχνή αλληλογραφία έχει ο Σαχτούρης με τους Φραγκίσκο Βούλγαρη, Λάζαρο Κουντουριώτη, Λάζαρο Τσαμαδό, με τον Ανδρέα Μιαούλη, τον Κωνσταντίνο Κανάρη, τον Αντώνη Κριεζή, τον πλοίαρχο του “Τιμολέοντος” Αναγνώστη Γεωργίου, τον πλοίαρχο της “Ελευθερίας” Δημήτριο Γουδή, τον πλοίαρχο του “Αντιζήλου” Κωνσταντίνο Κοτζιά, τον πλοίαρχο της “Ασπασίας” Αδριανό Σωτήρου, τον Γεώργιο Ανδρούτζο, τον αδελφό του Δημήτριο, τον γαμπρό του Λάζαρο Νέγκα, τον γραμματέα της μοίρας Ιωάννη Λάτρι, τον γραμματικό του Νικόλαο Τσικλητήρα, τον Αναγνώστη Οικονόμου, τον Λάζαρο Πινότση και τον Ιωσήφ Πιττακό. Την αλληλογραφία αυτή συμπληρώνει ένας περιορισμένος αριθμός επιστολών ξένων φιλελλήνων αξιωματικών και διπλωματών, μερικά σχέδια επιστολών του ίδιου του Σαχτούρη, επιστολές τρίτων και λιγοστές οικογενειακές επιστολές. Ο φάκελος έξι (6) αναφέρεται στο γιο του αντιναυάρχου, Δημήτριο Γ.Σαχτούρη, πλοίαρχο, κυβερνήτη της βασιλικής θαλαμηγού “Αμφιτρίτης” και υπασπιστή του Γεωργίου Α΄, και περιλαμβάνει υπηρεσιακά και ναυτικά έγγραφα, ημερολόγια πλοίων, ιστορικές σημειώσεις και χειρόγραφα, επιστολές κ.ά. Ο φάκελος επτά (7) περιέχει τα κατάλοιπα μελών της δεύτερης και τρίτης γενιάς της οικογένειας Σαχτούρη. Περιλαμβάνει έγγραφα που αφορούν τη ναυτική υπηρεσία του αξιωματικού του Ναυτικού Σταμάτη Γ. Σαχτούρη, τις μεταλλευτικές δραστηριότητες του αξιωματικού του Μηχανικού Θεμιστοκλή Γ. Σαχτούρη, και τα δύο αδέλφια του Δημητρίου Γ. Σαχτούρη. Επίσης περιλαμβάνει ορισμένα έγγραφα που αφορούν το γιο του τελευταίου, τον υποναύαρχο Αλέξανδρο Δημ. Σαχτούρη (1851-1926), και τον εγγονό του στρατιωτικό Δημήτριο Αλεξάνδρου Σαχτούρη (1889-1960). Βλ. και την αναλυτική περιγραφή περιεχομένου στο: http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%95%CE%A5%CE%A1%CE%95%CE%A4%CE%97%CE%A1%CE%99%CE%91/%CE%A3%CE%91%CE%A7%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%97%CE%A3__%CE%93%CE%95%CE%A9%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf

Ο Γεώργιος Στρατήγης (1860-1938) υπήρξε δικηγόρος και συγγραφέας. Το έργο του είναι κυρίως ποιητικό, περιλαμβάνει ωστόσο και διηγήματα και θεατρικά μονόπρακτα. Μετέφρασε δραματικά έργα Γάλλων και Γερμανών λυρικών. Το αρχείο του περιλαμβάνει τετράδιο με συλλογή χειρόγραφων ποιημάτων με τον τίτλο «Κύκνεια» (1918-1924), χειρόγραφο ποίημα με τίτλο «Τραγούδια του “Νησιού μας”. Στην Βεράντα του Ποσειδωνίου», χειρόγραφο ποίημα στα γαλλικά με τίτλο «L’echo», συνοδευόμενο από μετάφραση της Αγάθης Φραγκισκάτου και ενυπόγραφη επιστολή του Γ. Στρατήγη (1929).

Ο Στέφανος Στρέιτ (1837-1920) γεννήθηκε στην Πάτρα. Σπούδασε νομικά στην Ελλάδα και στη Γερμανία. Χρημάτισε πρωτοδίκης, εφέτης και δικηγόρος στην Πάτρα και στη συνέχεια διευθυντής του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στη Λαμία. Το 1889 διορίστηκε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας και το 1896 διοικητής της. Το 1897 διετέλεσε υπουργός Οικονομικών και διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις του διακανονισμού των χρεών της Ελλάδας με τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο. Ως καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου δίδαξε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο από το 1887 έως το 1897, οπότε και παραιτήθηκε διατελώντας σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών. Από τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας παραιτήθηκε το 1911. Ο Γεώργιος Στρέιτ (1868-1948), γιος του Στέφανου Στρέιτ και της Βικτωρίας Λόντου, κόρης του αγωνιστή της Επανάστασης Ανδρέα Λόντου, γεννήθηκε στην Πάτρα. Ανακηρύχθηκε διδάκτορας από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας το 1892. Υφηγητής του Δημοσίου και Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή το 1894, τακτικός καθηγητής το 1897 και επίτιμος το 1938, ήταν μια από τις σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής νομικής επιστήμης. Μετέσχε σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές για την εκπόνηση και αναθεώρηση του Αστικού Κώδικα, διετέλεσε νομικός σύμβουλος του Υπουργείου Εξωτερικών και αντιπροσώπευσε τη χώρα σε διεθνείς συναντήσεις. Ήταν μέλος της Ακαδημίας του Διεθνούς Δικαίου και μέλος του Διαρκούς Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου στη Χάγη. Το 1913 διορίστηκε Υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Βενιζέλου, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1914 υποστηρίζοντας την πολιτική ουδετερότητας του βασιλιά Κωνσταντίνου. Κατά την περίοδο του Διχασμού ήταν σύμβουλος του βασιλιά, τον οποίο και ακολούθησε στην εξορία μετά το 1917. Το 1922, ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Κοινωνία των Εθνών, ανέλαβε πρωτοβουλίες για την περίθαλψη των προσφύγων. Έκτοτε απέφυγε την ανάμιξη με την πολιτική. Το 1929 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1931 πρόεδρός της, χωρίς να ασκήσει ποτέ τα καθήκοντά του. Ήταν μέλος πολλών άλλων συλλόγων και εταιρειών. Η συγγραφική του παραγωγή υπήρξε μεγάλη και οι σχέσεις του με τον Τύπο πολύ στενές. Το αρχείο του Γεωργίου Στρέιτ αποτελείται από έξι ενότητες. Η πρώτη ενότητα (Οικογενειακά - Προσωπικά, φάκελοι 1-10) περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία, κ.ά. σχετικά με τις οικογένειες Στεφάνου Στρέιτ (1859-1925) και Στεφάνου Καραθεοδωρή (1868-1950), τον ίδιο και τη γυναίκα του Ιουλία, το γένος Καραθεοδωρή (1875-1945). Η δεύτερη ενότητα (Υπουργείο Εξωτερικών – Αντιπρόσωπος ελληνικής κυβέρνησης - Υπουργός Εξωτερικών – Πολιτικά και νομικά ζητήματα, φάκελοι 11-22) περιλαμβάνει έγγραφα και έντυπα σχετικά με το Υπουργείο Εξωτερικών, τη δραστηριότητά του ως αντιπροσώπου και υπουργού Εξωτερικών (1898-1915), την Κοινωνία των Εθνών, τον Ερυθρό Σταυρό και διάφορα πολιτικά, εθνικά και νομικά ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε ως καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και ως πολιτικός σύμβουλος του βασιλιά (1918-1930). Η τρίτη ενότητα (Καθηγητής – Νομικός σύμβουλος, φάκελοι 23-31) περιέχει τις ακαδημαϊκές επιστημονικές του δραστηριότητες και τις υποθέσεις και τα νομοσχέδια για τα οποία προσέφερε τις νομικές του συμβουλές και γνωμοδοτήσεις (1878-1947). Η τέταρτη ενότητα (Σύμβουλος βασιλέως Κωνσταντίνου – Πολιτικά – Βασιλική οικογένεια, φάκελοι 32-37), η οποία αποτελείται από πλουσιότατο και μοναδικό αρχειακό υλικό (υπομνήματα, δηλώσεις, διαγγέλματα, αλληλογραφία, εφημερίδες), αναφέρεται στην πολιτική του Κωνσταντίνου στην εξορία (1917- 1925) στην Union Hellenique en Suisse και σε περιουσιακά και κληρονομικά ζητήματα της βασιλικής οικογένειας (1917-1939). Στην πέμπτη ενότητα (Αλληλογραφία Γεωργίου Στρέιτ, φάκελοι 38-41) έχει συγκεντρωθεί η αλληλογραφία του με έλληνες και ξένους επιστολογράφους (πολιτικά και φιλικά πρόσωπα, συναδέλφους του καθηγητές κ.ά.), (1891-1949). Στην έκτη ενότητα (Τύπος-Εφημερίδες, φάκελοι 42-46) περιλαμβάνονται δημοσιεύματα του Γεωργίου Στρέιτ και αποκόμματα εφημερίδων για τον ίδιο καθώς και εφημερίδες για διάφορα πολιτικά θέματα (1892-1941). Οι φωτογραφίες του αρχείου στις οποίες απεικονίζονται μέλη της οικογένειας Στρέιτ (Στέφανος, Γεώργιος, Ιουλία, τα παιδιά τους Δέσποινα σύζυγος Γερουλάνου, Στέφανος Γ. Στρέιτ) και της οικογένειας Καραθεοδωρή βρίσκονται στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΕΛΙΑ. Έχουν ψηφιοποιηθεί και έχουν ενταχθεί στις Ψηφιοποιημένες Συλλογές του ΕΛΙΑ. Βλ. και την αναλυτική περιγραφή του αρχείου στο http://www.elia.org.gr/userfiles/archives/%CE%A3%CE%A4%CE%A1%CE%95%CE%99%CE%A4__%CE%93%CE%95%CE%A9%CE%A1%CE%93%CE%99%CE%9F%CE%A3.pdf.