Τίτλος

Αρχείο Μιχαήλ Βυζά

Φορέας

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ)

Εναλλακτικός Τίτλος

English : Michail Vyzas Papers (Διεθνής)

Περιγραφή

Greek : Ο Μιχαήλ Βυζάς (Δερβένι Κορινθίας, 1888 – Αθήνα, 1972) ήταν αξιωματικός του Πεζικού. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913). Στον Β΄ Βαλκανικό τραυματίστηκε και πιάστηκε αιχμάλωτος. Το 1920 ήταν υπασπιστής του αρχιστράτηγου Παρασκευόπουλου. Την περίοδο 1923-1925 ήταν βουλευτής Πυλίας στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση. Το 1936 γνωρίστηκε με την Ηρώ Παπαβασιλείου, γραμματέα του συμβούλου της ΕΕΕΣ («Ελληνική Εταιρεία Εναερίων Συγκοινωνιών Α Ε») Θεόδωρου Μποζώνη και κόρη του μετέπειτα υπουργού Ναυτικών Ιπποκράτη Παπαβασιλείου, με την οποία παντρεύτηκε το 1937 με κουμπάρο τον Ιωάννη Μεταξά. Απέκτησαν δύο παιδιά, ένα αγόρι που πέθανε στην Κατοχή το 1942 και ένα κορίτσι που γεννήθηκε μετά την Κατοχή. Την περίοδο 1935-1936 ο Βυζάς ήταν αντιπρόσωπος για την Ελλάδα της γαλλικής εταιρείας κατασκευών αεροπορικών κινητήρων Gnôme et Rhône από την οποία το Ελληνικό Δημόσιο αγόρασε 46 κινητήρες Κ14 τον Νοέμβριο του 1936. Για την αγορά αυτή ο Βυζάς έλαβε προμήθεια 7%. Από την ίδια εταιρεία, αλλά μέσω της εταιρείας Oldavia που αντιπροσώπευσε την Gnôme et Rhône, αγοράστηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο 24 επιπλέον κινητήρες Μ14 το 1938. Για την αγορά αυτή ο Βυζάς δεν πήρε προμήθεια, γεγονός που τον οδήγησε μετά την Κατοχή σε νομική διένεξη με την Oldavia. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1939 ο Βυζάς διορίστηκε γενικός διευθυντής της ΕΕΕΣ και συνέδεσε την επαγγελματική του σταδιοδρομία με την τύχη της εταιρείας. Το 1941, μετά από καταγγελίες του πρώην υφυπουργού Αεροπορίας Μ. Πάσσαρη και στο πλαίσιο της εξέτασης οικονομικών εγκλημάτων την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση χρημάτων κατά την αγορά των τριών Ju 52. Για τον λόγο αυτό συγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1941 ανακριτική επιτροπή για τον «έλεγχον πασών των διοικητικών συμβάσεων και διαχειριστικής φύσεως πράξεων και ενεργειών των εκάστοτε από της 4ης Αυγούστου 1936 και εντεύθεν Διοικητικών Συμβουλίων», η απόφαση της οποίας υπήρξε αθωωτική (Μάιος 1942). Μετά την Κατοχή υπήρξαν καταγγελίες στον Τύπο σχετικά με τον ρόλο του στις αγορές της εταιρείας προπολεμικά και τις σχέσεις του με τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Αντιδρώντας στις κατηγορίες, ο Βυζάς μήνυσε το 1947 τον Κωνσταντίνο Ιωαννίδη, επιστολές του οποίου είχαν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Έθνος. Μετά το 1946 τέθηκε σε διαθεσιμότητα ως ανάπηρος πολέμου και συνταξιοδοτήθηκε. Φαίνεται ότι το αρχείο συγκροτήθηκε σε κάποιο βαθμό κατά τα έτη 1941 και 1947-1950 για την υπεράσπιση του Βυζά ενώπιον της ανακριτικής επιτροπής του 1941 και για τις νομικές διενέξεις του με την Oldavia και τον Ιωαννίδη. Παρουσίαση περιεχομένου: Το αρχείο περιλαμβάνει υπηρεσιακή και προσωπική αλληλογραφία, αποσπάσματα πρακτικών Διοικητικού Συμβουλίου, ισολογισμούς, εκθέσεις, οικονομοτεχνικές μελέτες, υπηρεσιακά και προσωπικά σημειώματα, σχέδια συμβάσεων, αποκόμματα και φύλλα εφημερίδων, έντυπα κ.ά. σχετικά με την υπηρεσία του ως γενικού διευθυντή της ΕΕΕΣ και τις δικαστικές διώξεις και τις νομικές διενέξεις του. Τα θέματα που θίγονται κυρίως είναι η οργάνωση και τα οικονομικά της εταιρείας μετά το 1936, η αγορά των Ju 52, οι σχέσεις με τη Λουφτχάνσα και το Υπουργείο Αεροπορίας, η επιστράτευση του 1940, η κατάσταση της εταιρείας στην Κατοχή και τη μεταπολεμική περίοδο. Επίσης, περιέχεται αλληλογραφία με τις εταιρείες Gnôme et Rhône (1935-1936) και Oldavia, καθώς και με τον Κωνσταντίνο Δαμβέργη, δικηγόρο του στο Παρίσι, για την αγορά των κινητήρων Κ14 και τη διαμάχη του με την Oldavia, καθώς και υλικό (έντυπα, αλληλογραφία ) σχετικά με τη συνταξιοδότησή του από το ΙΚΑ.

Θέματα

Ιστορία, Αεροπορία, Νεότερη ελληνική ιστορία, Κατοχή (1941-1944), Οικονομική ιστορία

Τελευταία τροποποίηση

2020-09-03 13:42:31