Αρχείο οικογένειας Λυκούδη
Το αρχείο της οικογένειας Λυκούδη αποτελείται από 5 φακέλους και περιλαμβάνει τα υποαρχεία του αντισυνταγματάρχη του Μηχανικού Πέτρου Στ. Λυκούδη, του νομικού και λογοτέχνη αδελφού του Εμμανουήλ Στ. Λυκούδη και του γιου του τελευταίου, αντιναυάρχου και ακαδημαϊκού Στυλιανού Εμμ. Λυκούδη. Μέρος του αρχείου (φωτογραφίες) έχει ψηφιοποιηθεί και έχει ενταχθεί στις Ψηφιοποιημένες Συλλογές του ΕΛΙΑ. Ο Πέτρος Λυκούδης (1843-1913) γεννήθηκε στο Ναύπλιο. Εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων το 1859 και κατατάχθηκε στο σώμα του Μηχανικού. Το 1869 στάλθηκε στη Γαλλία για εκπαίδευση και παρέστη στην πολιορκίας του Παρισιού κατά τον γαλλοπρωσικό πόλεμο. Το 1870 επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1875 διορίστηκε καθηγητής Οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων. Συμμετείχε στην προέλαση του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλία το 1878, ενώ ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις για τις εδαφικές παραχωρήσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα. Το 1880 στάλθηκε από τον Χαρίλαο Τρικούπη στη συνδιάσκεψη του Βερολίνου ως στρατιωτικός σύμβουλος της ελληνικής αντιπροσωπείας. Το 1881 ο Πέτρος Λυκούδης ήταν μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τη χάραξη των νέων συνόρων και εργάστηκε με τον άγγλο συνταγματάρχη Ardag για τη σύνταξη του χάρτη της νέας οροθετικής γραμμής. Στο διάστημα 1885-89 ασχολήθηκε με τη μελέτη της μόνιμης οχύρωσης της Αθήνας, του Πειραιά και του Ναυστάθμου. Το 1897 βρέθηκε στη θέση του επιτελάρχη στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, ενώ δύο χρόνια αργότερα ζήτησε να τεθεί σε διαθεσιμότητα. Το 1906, αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποστρατήγου. Ο Πέτρος Λυκούδης υπήρξε ο εφευρέτης ενός νέου συστήματος λειτουργίας του πυροβόλου όπλου, το λυόμενο πυροβόλο “κατά οριζοντίαν κατεύθυνσιν άνευ λύσεως της συνεχείας των αυλάκων”. Το σύστημά του αναγνωρίστηκε διεθνώς, ωστόσο από το ελληνικό κράτος τιμήθηκε μόνον μετά θάνατον, το 1924, με το μετάλλιο στρατιωτικής αξίας 1ης τάξεως. Ο Εμμανουήλ Λυκούδης (1849-1925), αδελφός του Πέτρου, γεννήθηκε και αυτός στο Ναύπλιο. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, και αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1872. Το 1875 εισήλθε στο δικαστικό σώμα υπηρετώντας στην Ερμούπολη, στην Άμφισσα και, από το 1888, στο Εφετείο Αθηνών. Διατέλεσε νομικός σύμβουλος του κράτους (1896-1905) και της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος μέχρι το θάνατό του. Το διάστημα 1905-1917 δικηγορούσε διατηρώντας δικηγορικό γραφείο με τον Τηλέμαχο Κοντό. Αρθρογραφούσε συχνά σε εφημερίδες και περιοδικά και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με εκλογικά θέματα εκλογικά. Το 1890, ύστερα από πρόταση του Χ.Τρικούπη, συνέβαλε στην εκπόνηση του σερβικού εκλογικού συστήματος με βάση την ελληνική εκλογική νομοθεσία. Ο Λυκούδης ήταν και λογοτέχνης-πεζογράφος. Η λογοτεχνική του παραγωγή (διηγήματα, αναμνήσεις, ταξιδιωτικές εντυπώσεις κ.ά.) συγκεντρώθηκε και εκδόθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το 1923 του απονεμήθηκε το Εθνικόν Αριστείον των Γραμμάτων. Παντρεύτηκε την Δήμητρα Γ. Μπλατσή (1862-1922) με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά. Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Οκτωβρίου 1925. Ο Στυλιανός Λυκούδης (1878-1958), γιος του Εμμανουήλ, γεννήθηκε στην Ερμούπολη. Σε ηλικία 13 χρόνων μπήκε στη Ναυτική Σχολή Δοκίμων, της οποίας αργότερα υπήρξε καθηγητής. Προβιβάστηκε σε πλοίαρχο το 1920 και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1911 τοποθετήθηκε στη Διεύθυνση Φάρων του Υπουργείου Ναυτικών και τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε διευθυντής της. Διακρίθηκε για την πρόταση φωτισμού του Ελλήσποντου, της Προποντίδας και του Βοσπόρου από τη Διεθνή Επιτροπή των Στενών, καθώς και για τη συμβολή του στη βελτίωση του φαρικού δικτύου της Ελλάδας. Το 1939 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή ιστορικών μελετών γύρω από θέματα γλωσσολογίας και ναυτικής ορολογίας. Ο Στυλιανός παντρεύτηκε το 1903 την Αγγελική Κ. Λουγγή και απέκτησε μαζί της μία κόρη. Πέθανε στην Αθήνα το 1958. Το κομμάτι του αρχείου της οικογένειας Λυκούδη που έχει περιέλθει στο ΕΛΙΑ με αγορά αποτελεί μέρος του αρχείου της οικογένειας. Μεγάλος αριθμός εγγράφων από το αρχείο του Πέτρου Λυκούδη δωρήθηκε το 1924 στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, άρα έχει αποκοπεί από το υπάρχον αρχείο στο ΕΛΙΑ. Το αρχείο του Πέτρου Λυκούδη περιλαμβάνει αρχειακό υλικό για την περίοδο 1859-1912. Βρίσκουμε έγγραφα που αναφέρονται κυρίως σε προσωπικά και υπηρεσιακά θέματα (1859-1899), την αλληλογραφία με τον πατέρα του (1868-1881) με πλούσιες αναφορές για την παραμονή του στην Γαλλία, την υπηρεσία του στη Διεύθυνση Μηχανικού Αιτωλοακαρνανίας και τις ενέργειες για την οροθέτηση των συνόρων. Το θέμα της χάραξης των νέων συνόρων καλύπτεται με διάφορα επίσημα έγγραφα, επιστολές, τηλεγραφήματα και προσωπικές σημειώσεις του Λυκούδη, ενώ η διοργάνωση του στρατού και ο ελληνοτουρκικός πόλεμος τεκμηριώνονται ελλιπώς με εκθέσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα κ.ά. Το εναπομείναν υλικό, το σχετικό με το λυόμενο πυροβόλο (1878-1907), αντιπροσωπεύει το μισό περίπου υλικό, αποτελεί τον ένα από τους δύο φακέλους του αρχείου και περιλαμβάνει αλληλογραφία, εκθέσεις και σχέδια. Το αρχείο Πέτρου Λυκούδη καλύπτει τρεις φακέλους του αρχείου της οικογένειας Λυκούδη. Η δομή του είναι η εξής: Φάκελος 1 ΠΕΤΡΟΣ ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ (1859-1912). Έγγραφα 1-183 Υποφακ. 1.1 Στρατιωτική εκπαίδευση - Υπηρεσιακά (1859--1899) Υποφακ. 1.2 Οικογενειακή αλληλογραφία (1868-1881) Υποφακ. 1.3 Οροθέτηση συνόρων (1880-1882) Υποφακ. 1.4 Γαλλική στρατιωτική αποστολή (1885-1899) Υποφακ. 1.5 Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1883-1899) Υποφακ. 1.6 Οργανισμός στρατιωτικών δυνάμεων (1899) Υποφακ. 1.7 Προσωπικά (1859-1912) Φάκελος 2 ΠΕΤΡΟΣ ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ - ΛΥΟΜΕΝΟ ΠΥΡΟΒΟΛΟ (1878-1907). Έγγραφα 1-136 Υποφακ. 2.1 Αλληλογραφία (1878-1900) Υποφακ. 2.2 Αλληλογραφία (1902-1909) Υποφακ. 2.3 Υπόθεση κατασκευής λυόμενου πυροβόλου από την Vickers,Sons and Maxim (1902-1903) Υποφακ. 2.4 Πρόταση κατασκευής πυροβόλου Schneider-Canet, Lycoudis (1904) Υποφακ. 2.5 Κατασκευή πυροβόλου από το ελληνικό κράτος (1904) Υποφακ. 2.6 Διαφορές πυροβόλων Δαγκλή και Λυκούδη (1904-1907) Υποφακ. 2.7 Λυόμενο πυροβόλο συστήματος Λυκούδη-Krupp (1905-1906) Υποφακ. 2.8 Σχέδια πυροβόλου Υποφακ. 2.9 Ποικίλα (1893-1904) Φάκελος 3 ΠΕΤΡΟΣ ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ -ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ Το αρχείο του Εμμανουήλ Λυκούδη καλύπτει κυρίως την περίοδο 1865-1926 και περιέχει περιορισμένο αριθμό τεκμηρίων που αναφέρονται στη νομική και λογοτεχνική του ιδιότητα. Περιλαμβάνει εκτενή αλληλογραφία κυρίως με τον πρόεδρο της Ι.Ε.Ε.Ε. σχετικά με τη δωρεά οικογενειακών κειμηλίων και εγγράφων που φωτίζει τον εντοπισμό των τεκμηρίων. Το αρχείο Εμμανουήλ Λυκούδη καλύπτει έναν φάκελο του αρχείου. Η δομή του είναι η εξής: Φάκελος 4 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ (1811-1926). Έγγραφα 1-289 Υποφακ.4.1 Λογοτεχνικό έργο (1865-1926) Υποφακ. 4.2 Οικογενειακά -Δωρεές κειμηλίων και τεκμηρίων (1811-1925) Υποφακ. 4.3 Μέλος συλλόγων και εταιρειών (1873-1884) Υποφακ. 4.4 Αλληλογραφία (1866-1924) Υποφακ. 4.5 Νομικός σύμβουλος Δημοσίου και Εθνικής Τράπεζας (1901-1923) Υποφακ. 4.6 Δικηγορικές υποθέσεις - Δικηγορικόν γραφείον Εμμ.Λυκούδη και Τηλέμαχου Γ.Κόντου (1897-1923) Το αρχείο του Στυλιανού Εμμ. Λυκούδη καλύπτει έναν φάκελο του αρχείου. Εκτείνεται στην περίοδο 1903-1954 και αποτελείται από προσωπική και οικογενειακή αλληλογραφία. Η δομή του είναι η εξής: Φάκελος 5 ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΕΜΜ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ (1903-1954). Έγγραφα 1-135 Υποφακ. 5.1 Αλληλογραφία (1903-1954) Υποφακ. 5.2 Οικογενειακή αλληλογραφία (1903-1938) Υποφακ. 5.3 Ακαδημία Αθηνών (1938-1939) Υποφακ. 5.4 Προσωπικά (1903-1958) Υποφακ. 5.5 Ποικίλα